YAŞLI ERKEK HÜKÜMLÜLERİN PSİKO-SOSYAL İHTİYAÇLARI ÜZERİNE NİTEL BİR İNCELEME

Authors : Burcu Özdemir Ocakli, Veli Duyan

Pages : 1547-1578

Doi:10.33417/tsh.734649

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2020-10-28

Article Type : Research

Abstract :Dünyada ve Türkiye’de yaşlı nüfus giderek artmaktadır. Bu durum ceza infaz kurumlarındaki yaşlı sayısı artışını da beraberinde getirmektedir. Yaşlı hükümlülerin genç hükümlülerden farklılaşan psiko-sosyal ihtiyaçları bulunmaktadır ve bu ihtiyaçların belirlenerek gerekli önlemlerin alınması ve müdahalelerin yapılması gerekmektedir. Ancak Türkiye’de bu konuda yapılan çalışmalar oldukça sınırlıdır. Literatürdeki bu boşluktan yola çıkan bu çalışmanın amacı yaşlı erkek hükümlülerin psiko-sosyal ihtiyaçlarını ekolojik yaklaşım çerçevesinde ortaya koymaktır. Araştırma kapsamında Ankara’daki 4 açık ceza infaz kurumunda (Ankara, Sincan, Ayaş, Kalecik) 50 yaş üstündeki 35 hükümlü ile nitel görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmeler sosyal, duyuşsal ve tinsel gelişim kapsamında değerlendirilmiş, özellikle sosyal ve duyuşsal ihtiyaçların ceza infaz sürecinde yeterince karşılanamadığı, tinselliğin ise daha ön plana çıktığı görülmüştür. Aileye ve özgürlüğe duyulan özlem, utanç duygusu ve salıverilme sonrasına yönelik endişe gibi duyguların yanı sıra, yaşlı ayrımcılığı ve suç ayrımcılığı gibi deneyimler yaşlı hükümlülerin psiko-sosyal iyilik hallerini olumsuz olarak etkilemektedir. Açık ceza infaz kurumlarının kapalı ceza infaz kurumlarına göre daha fazla tercih edilmesine rağmen yaşlı hükümlüler arasında alternatif ceza infaz modellerinin uygulanması isteği hâkimdir. Hem ceza infaz sürecinde, hem de salıverilme sonrasında yaşlı hükümlülerin psiko-sosyal iyilik hallerini iyileştirmek ve desteklemek için sosyal hizmet uygulamalarının geliştirilmesi gerekmektedir.
Keywords : Yaşlı hükümlüler, psiko-sosyal ihtiyaçlar, ekolojik yaklaşım