SOSYAL ÇALIŞMA AÇISINDAN İNSANİ İHTİYAÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN MODELLER VE FEMİNİST KATKILAR

Authors : Burcu Hatiboğlu Eren

Pages : 161-178

View : 11 | Download : 5

Publication Date : 2016-06-03

Article Type : Other

Abstract :Makalenin amacı, insani ihtiyaçların değerlendirilmesi konusunda sosyal çalışmanın temelini oluşturan insan hakları ve sosyal adalet değerleri üzerinden geliştirilen üç modeli ve bu çerçevede geliştirilen feminist katkıları incelemektir. Bu açıdan öncelikle sosyal çalışma literatüründe sıklıkla yer alan Maslow (1954)’un ‘İhtiyaçlar Hiyerarşisi Modeli’ne getirilen eleştiriler ve bu eleştiriler üzerinden geliştirilen Max-Neef (1991)’in ‘İnsani İhtiyaçlar ve Giderilmesi Matrisi’ ve Peet ve Bossel (2000)’in ‘Etik Sistem Modeli’ değerlendirilmiştir. İnsani ihtiyaçların analizini insan hakları ve sosyal adalet değerleriyle bütünleştirerek ele alan bu yaklaşımlar, sosyal çalışmanın temel mesleki değerleriyle doğrudan ilişkileri dolayısıyla tercih edilmiştir. Daha sonrasında ise, insani ihtiyaçların ele alınışınagetirilen feminist eleştiriler üzerinden Sen (2004)’in ‘temel özgürlükler’ ve Nussbaum (2000)’un ‘yapabilirlikler’ yaklaşımı ile Birleşmiş Milletler’in ‘pratik ve stratejik toplumsal cinsiyet ihtiyaçları’ yaklaşımı ele alınmıştır. Dolayısıyla makale, insani ihtiyaçların değerlendirilmesine ilişkin olarak ele alınan modellerin ve bu çerçevede geliştirilen feminist katkıların, sosyal çalışma açısındaninsani ihtiyaçlar kavramının toplumsal cinsiyet ilişkilerini içerecek şekilde ele alınabilmesi için önemli bir bakış açısı sunduğu iddiasına dayanmaktadır. Bu çerçevede gerçekleştirilen tartışmaların, sosyal çalışmanın feminist, baskı karşıtı ve özgürleştirici doğasını görünür kıldığı düşünülmektedir.
Keywords : İnsani ihtiyaçlar, insan hakları, sosyal adalet, ihtiyaç değerlendirmesi, insani ihtiyaçların giderilmesi, feminist sosyal çalışma