Büyükbostancı-Çiçekpınar (Balıkesir, KB Türkiye) Yöresindeki Oligosen-Miyosen Yaşlı Kalk-alkalen Volkanik Kayaçların Mineral Kimyası, Jeokimyası ve Petrolojisi

Authors : Ferhat Bozan, Zafer Aslan

Pages : 117-148

Doi:10.25288/tjb.1018440

View : 19 | Download : 6

Publication Date : 2022-04-15

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada, Balıkesir ili güneyindeki Büyükbostancı-Çiçekpınar (Balıkesir, KB Türkiye) yöresinde bulunan, Oligosen-Miyosen yaşlı volkanik kayaçların petrografisi, mineral kimyası jeokimyası ve petrolojisi incelenmiştir. Çalışılan volkanikler andezit, bazaltik andezit, trakiandezit ve piroklastik kayaçlardan oluşmaktadır. Mikrolitik porfirik, porfirik yer yer de fluidal, glomeroporfirik ve sferülitik dokuya sahip olan volkanik kayaçlar, plajiyoklaz, klinopiroksen, amfibol, biyotit ve Fe-Ti oksit ana minerallerden ibarettir. Çalışılan volkanik kayaçlara ait mineral kimyası analiz sonuçlarına göre, plajiyoklazlar andezin (An 33-47 Ab 49-61 Or 2-6 ) ve labradorit (An 60-62 Ab 34- 38 Or 1-4 ), piroksenler ojit ve klinoenstatit (Wo 43 En 75 Fs 36 -Wo 1 En 38 Fs 14 ), biyotitler ise Mg’lu biyotit türündedir. Biyotit mineralinden jeotermobarometre hesaplamalarına göre, 798-843 °C sıcaklık ve 0,67-1,93 kbar basınç elde edilmiştir. Jeokimyasal olarak, çalışılan volkanik kayaçlar yüksek K’lu kalk-alkalen özelliğe sahiptir. Andezitik volkanik kayaçlarda hornblend, klinopiroksen ve biyotit mineral ayrımlaşmasının hâkim olduğu fraksiyonel kristalleşme ve asimilasyon süreçleri etkili olmuştur. Volkanik kayaçların Normal-Okyanus Ortası Sırtı Bazaltları’na (N-OOSB) göre normalize iz element diyagramında, büyük iyon yarıçaplı litofil elementlerce (BİYE, Rb, U ve Th) zenginleşme izlenirken, yüksek çekim alanlı elementlerce (YÇAE, Nb ve Tb) ise fakirleşme görülmektedir. Kondrite göre normalize nadir toprak element dağılımları, (La/Lu) N 8,29-15,65 ile orta düzeyde zenginleşme göstermekte olup, genel olarak konkav bir dağılım sunmaktadır. Elde edilen veriler ile bölgesel jeolojik veriler birlikte değerlendirildiğinde, incelenen volkanik kayaçların yitim izi taşıyan çarpışma sonrası ürünler olduğu ve ayrıca zenginleşmiş litosferik mantodan türemiş olduğunu işaret etmektedir.
Keywords : Andezit, Biga Yarımadası, Hallaçlar Volkanik Kayaçları, jeokimya, mineral kimyası