1939 Erzincan Depremi Yüzey Kırığının Ortaköy-Suşehri Segmenti Üzerinde Paleosismolojik Bulgular, Kuzey Anadolu Fay Zonu

Authors : Ali Polat, Orhan Tatar, Halil Gürsoy, Volkan Karabacak, Cengiz Zabcı, Taylan Sançar

Pages : 137-158

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2012-08-01

Article Type : Research

Abstract :İnceleme alanı Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAFZ)’nun doğu kesiminde yer alan Suşehri-Gölova havzaları  üzerinde bulunmaktadır. Sismik açıdan son derece aktif olan bu fay zonu üzerinde yakın tarihsel dönem  içinde çok şiddetli birçok deprem meydana gelmiştir. 27 Aralık 1939’da çok sayıda can ve mal kaybına  neden olan son büyük Erzincan depremi inceleme alanının da içinde bulunduğu bölgede yüzlerce  km’lik yüzey kırığı oluşturmuştur. KAFZ’nun özellikle orta ve batı kesimi üzerinde daha önce yapılan  paleosismolojik çalışmalarla, tarihsel depremlere ait yeni verilerin saptanması sonucu sismik etkinliğin  zamansal tekrarlanma aralığı ve büyüklüğü hakkında önemli bilgiler elde edilmiştir. KAFZ’nun doğu  kesimindeki paleosismolojik amaçlı çalışmalar batı kesimine göre daha az sayıda olup, doğu kesimi bu  açıdan daha bakirdir. Bu çalışmada 1939 Erzincan depremi yüzey kırığı üzerinde 3 adet hendek açılmıştır. Bu hendekler  batıdan doğuya doğru Eskibağ, Aşağıyeniköy ve Aşağıtepecik köyleri içerisinde ilerleyen 1939 depremi  yüzey kırığının üzerinde yer almaktadır. Eskibağ hendeği Sevindik köyü GD’sunda ve Eskibağ köyü  KD’sunda yer alan bir belverme gölcüğü üzerinde açılmıştır. Aşağıyeniköy hendeği aynı hat üzerinde,  fay morfolojisinin iyi gözlendiği Aşağıyeniköy’ün KD’sunda ve Aşağı tepecik hendeği de Süt Gölü’nün  yaklaşık 2.5 km GD’sunda açılmıştır. Bu hendek verileri fay zonunun uzanımı üzerinde Holosen boyunca  tekrarlanan büyük depremlere ait veriler sunması açısından önemlidir. Açılan bu hendeklerde, 1939  yüzey kırığının gözlenmesinin yanı sıra, 1939 depremi yüzey kırığından daha önce oluşan depremlerin kırıklarının da saptanmış olması, 1939 depremi yüzey kırığının eski kırıkları takip ettiği ve 1939 depremi  öncesinde birkaç farklı sismik etkinliğin de varlığını ortaya koymaktadır.
Keywords : Akıncılar, Gölova, Kuzey Anadolu Fay Zonu, Paleosismoloji, 1939 Erzincan depremi