Erken-Orta Miyosen Yaşlı Kömürlü Tortulların Paleoekolojisi: Erken-Orta Miyosen Yaşlı Kömürlü Tortulların Paleoekolojisi:

Authors : Mehmet Serkan Akkiraz, Funda Akgün, Torsten Utescher, Volker Vılde, Angela Bruch, Volker Mosbrugger, Saniye Duygu Üçbaş Durak

Pages : 39-60

Doi:10.25288/tjb.298483

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2015-08-01

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışma, Soma ve Uşak-Güre havzalarındaki kömürlü Miyosen tortulların paleoekolojik özelliklerini ortaya koymaktadır. Soma Havzasındaki palinolojik örnekler Arabacıbozköy yakınındaki sondajdan elde edilmiştir. Sondaj karotunun kalınlığı 425 m olup, genellikle ince kırıntılı tortullar, linyit ve tüfitli seviyelerden oluşmaktadır. Kırıntılı ve linyitli seviyeler içeren bölüm Soma Formasyonuna, volkanik kırıntılı seviyeler içeren bölüm ise Deniş Formasyonuna karşılık gelmektedir. Soma Formasyonundan elde edilen palinolojik topluluk, ayırtlanmamış Pinaceae, Cupressaceae, herdem yeşil Quercus , Quercus spp. ve Alnus formlarını bol miktarda içermektedir. Toplulukta Poaceae ve Ephedra gibi otsul bitkiler düşük oranda gözlenmektedir. Deniş Formasyonu da Soma Formasyonda yüksek yüzdelerde kaydedilen sporomorfları içermektedir. Toplulukta, Castanea ve Engelhardia formları da bol miktardadır. Ancak Soma polen topluluğunda düşük yüzdelerle kaydedilen otsul bitkiler burada hem çeşit olarak hem de yüzdece daha fazla miktarda temsil edilmektedir. Otsul bitkiler Poaceae, Asteraceae ve Amaranthaceae’den oluşmaktadır. Uşak-Güre Havzasındaki Miyosen yaşlı tortullar Hacıbekir Grubu içerisinde bulunmaktadır. İlyaslı, Banaz ve Büyükoturak lokasyonlarındaki linyitli istiflerden bölümsel kesitler alınmış ve palinolojik örnekler derlenmiştir. Herbir lokasyonun sporomorf toplulukları, Polypodiaceae/Telipteridaceae, ayrılmamış Pinaceae, herdem yeşil Quercus , Quercus spp. ve Alnus formlarının bol olduğunu göstermektedir. Ancak miktarlarda yersel farklılıklar bulunmaktadır. İlyaslı polen topluluğunda, spor çeşitliliği ve yüzdesi en yüksektir. Ayrıca diğer topluluklarda çok düşük oranlarda gözlenenen Cupressaceae, burada çok yüksek miktarlardadır. Büyükoturak polen topluluğunda, Carya ve Sparganiaceae formları baskındır. Poaceae, Asteraceae ve Amaranthaceae gibi otsul bitkiler Büyükoturak ve Banaz polen topluluklarında yüksek miktarlarda gözlenmektedir. Polen konsantrasyonlarındaki bu değişimler yersel bitki örtüsündeki değişimle ilgili olmalıdır. Elde edilen paleoiklim verilerine göre Soma ve Uşak-Güre havzalarıdaki kömürlü tortullarının çökelimi nemli ve sıcak koşullarda gerçekleşmiş olmalıdır.
Keywords : Arabacıbozköy, Miyosen, Palinoloji, Uşak-Güre Havzası