ECO-FRIENDLY RETANNING APPLICATIONS: ROLE OF TRANSGLUTAMINASE ENZYME (TGase) IN POST TANNING PROCESSES FOR TANNERY POLLUTION LOAD REDUCTION

Authors : Selime Menteş Çolak

Pages : 316-323

View : 19 | Download : 10

Publication Date : 2017-09-30

Article Type : Research

Abstract :Deri sektörü, deri üretim i ş lemlerinden kaynaklanan çevre kirlili ğ i nedeniyle artan bir bask ı alt ı ndad ı r. Üretimin ve ürünün çevreye olan etkisini en aza indirmek aç ı s ı ndan temiz üretim yöntemleri büyük önem ta ş ı maktad ı r. Temiz üretim süreçlerinde, geleneksel teknolojilerin yerine enzimlerin kullan ı m ı veya enzim destekli yöntemler, çevre kirlili ğ ini azaltmak aç ı s ı ndan yeni alternatif teknolojiler aras ı nda umut vaad etmektedir. Transglutaminaz (TGase) enzimi, g ı da sistemlerinde, proteinlerinin fonksiyonel özelliklerini de ğ i ş tirmek için yayg ı n olarak kullan ı lan transferaz s ı n ı f ı bir enzimdir. TGase enziminin en önemli özelli ğ i çapraz ba ğ olu ş umunu artt ı rmas ı d ı r. Bu çal ı ş mada, deri üretimi s ı ras ı nda, retenaj i ş leminde TGase enziminden yararlanma olanaklar ı ara ş t ı r ı larak, TGase kullan ı m ı n ı n, deri özellikleri ve proses at ı ksular ı n ı n kirlilik yükü üzerine etkisi ortaya konulmu ş tur. Ara ş t ı rmada üç farkl ı grup olu ş turulmu ş tur. Birinci grupta; %1, %2 ve %3 olmak üzere farkl ı oranlarda TGase enzimi kullan ı larak optimum TGase enzimi oran ı tespit edilmi ş tir. İ kinci grupta; retenaj i ş leminde ya ğ lama ve boyama i ş lemi d ı ş ı nda hiçbir dolgu maddesi kullan ı lmam ı ş t ı r. Üçüncü grupta ise; geleneksel bir retenaj yöntemi uygulanm ı ş t ı r. Tüm gruplarda ya ğ lama ve boyama i ş lemleri ayn ı ş ekilde yap ı lm ı ş t ı r. Her bir yöntemde ortaya ç ı kan at ı ksular ı n kirlilik yükü ile derilerin hidrotermal stabilitesi, renk özellikleri, çekme dayan ı m ı ve uzama, y ı rt ı lma yükü dayan ı m ı ve organoleptik özellikleri ara ş t ı r ı lm ı ş t ı r. Çal ı ş ma sonuçlar ı ; enzim destekli retenaj yönteminin derilerin fiziksel özelliklerini di ğ er iki yönteme göre iyile ş tirdi ğ ini göstermi ş tir. Derilerin hidrotermal stabilitesi ise, TGase kullan ı lan örneklerde di ğ er deri örneklerine göre daha yüksek bulunmu ş tur. Yöntemler aras ı nda en çarp ı c ı sonuç ise, proses sonucu olu ş an at ı ksu kirlilik yükünde elde edilmi ş tir; retenaj i ş leminde TGase kullan ı m ı n kimyasal oksijen ihtiyac ı n ı geleneksel retenaj yöntemine göre yakla ş ı k %47, toplam azot miktar ı n ı n ise; %50,4 oran ı nda azaltt ı ğ ı ortaya konmu ş tur.  
Keywords : Çevre dostu, Transglutaminaz enzimi, Deri, KOİ, Retenaj