TÜRK DÜNYASI UNESCO GASTRONOMİ ŞEHİRLERİNDEN LENKERAN’IN (AZERBAYCAN) "GELENEKSEL YEMEKLERDE KULLANILAN YÖRESEL (ENDOJEN) MALZEMELER" KRİTERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Authors : Gülbahar Bilgin Konokman

Pages : 233-254

Doi:10.55773/tda.1280718

View : 64 | Download : 118

Publication Date : 2023-12-09

Article Type : Research

Abstract :UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı, UNESCO’nun 2004’de başlattığı bir girişimdir. İçerdiği temalardan biri de gastronomidir. Gastronomi temasıyla Türk Dünyası’ndan 2015’te Gaziantep, 2017’de Antakya, 2019’da Afyonkarahisar; 2021’de Lenkeran (Azerbaycan) üye olmuştur. Hazar Denizi’nin kıyısındaki Lenkeran zengin mutfağı ile dünyada hak ettiği değeri bulmuştur. Konuğu doyurma Türk misafirperverliğinin bir parçasıdır. Diğer dillerde olmayan "tanrı misafiri” deyimi de sözlüklere Türk coğrafyasından bir hediyedir. Güçlü mutfaklara sahip pek çok Türk şehri, UNESCO gastronomi şehri olma yolunda hak ettiği değeri bulmak için çaba göstermektedir. Bu çalışmada UNESCO’nun Yaratıcı Şehirler Ağı çerçevesinde belirlediği, bir şehrin gastronomi şehri olabilmesi için taşıması gereken 8 kriterden biri olan "geleneksel yemeklerde kullanılan yöresel (endojen) malzemeler” kriterini Türk Gastronomi Şehri Lenkeran mutfağında araştırmak amaçlanmıştır. Bu kapsamda Hazar Denizi’nden çıkan Kütüm Balığı, erikten yapılan palçık turşusu ve lavaşanası, narşarab, zerdeçal, safran, aspir, dev semaver ve çay bardağıyla şehrin sembolü olan çay, feijoa meyvesi, ham üzümden elde edilen abgora ile kaynak ve yeraltı suları konu edilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Gastronomi turizmi açısından yerel kültürün ve şehrin doğal halinin korunması bilinciyle çalışmanın Lenkeran’ın tanıtımına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Keywords : Türk Dünyası, , UNESCO Gastronomi Şehri, , Türk Kültürü, , Lenkeran, , Geleneksel Yemekler,