TÜRK SİYASETİNDE MİRALAY SADIK BEY

Authors : Celil Bozkurt

Pages : 199-214

Doi:10.55773/tda.1083570

View : 17 | Download : 6

Publication Date : 2022-06-20

Article Type : Research

Abstract :Miralay Sadık Bey, muhalif tavrı, polemikçi ve sert söylemiyle Türk siyasetinde belirgin izler bırakmış asker kökenli bir siyasetçidir. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nde başlayan siyasi kariyeri, Hürriyet ve İtilaf Fırkası'nda zirveye çıktı. Miralay Sadık, Bey, İkinci Meşrutiyet'in ilanında önemli roller oynamış İttihatçı subaylardan biridir. Sonradan İttihatçıların Siyonizm ve Masonluk nüfuzunda kaldıkları ve otoriter bir yönetim benimsedikleri düşüncesiyle İttihat ve Terakki Cemiyeti'nden ayrıldı. Miralay Sadık Bey'in ismi, kuruculuğunu ve liderliğini üstlendiği Hürriyet ve İtilaf Fırkası'yla özdeşleşti. Fırka, İkinci Meşrutiyet Dönemimde İttihat ve Terakki Fırkası'nın en güçlü rakibi oldu. Miralay Sadık Bey, İttihatçıların 1913'te yaptığı Bab-ı Âli Baskınından sonra yurt dışına kaçmak zorunda kaldı. Sürgünde bulunduğu Mısır'da İttihatçı aleyhtarlığını sürdüren Miralay Sadık Bey, İttihatçıları devirmek hususunda İngilizlerle işbirliği yaptı. Mondros Mütarekesi'ni müteakip İngilizlerin himayesinde Mısır'dan İstanbul'a döndü. Yeniden Hürriyet ve İtilaf Fırkası'nın başına geçen Miralay Sadık Bey, Mustafa Kemal Paşa ve Milli Mücadele aleyhinde tavır aldı. Milli Mücadele'de aleyhtarı faaliyetleri nedeniyle Yüzellilikler listesine alındı. Sürgün hayatını Romanya'nın Dobruca kentinde geçirdi. 1938'de çıkarılan Af Kanunu'na rağmen vatan haini olmadığı gerekçesiyle Türkiye'ye dönmedi. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün şahsi gayretiyle ülkeye getirilen Miralay Sadık Bey, 4 Şubat 1941'de geldiği günün akşamında vefat etti.
Keywords : Miralay Sadık Bey, İttihat ve Terakki Cemiyeti, Hizb-i Cedit, Hürriyet ve İtilaf Fırkası, Yüzellilikler, Miralay Sadık Bey, İttihat ve Terakki Cemiyeti, Hizb-i Cedit, Hürriyet ve İtilaf Fırkası, Yüzellilikler