DERLEME YÖNTEMİ İLE ÖLÇÜNLÜ DİLE KAZANDIRILAN KELİMELER ÜZERİNE

Authors : Mesut Tepesu

Pages : 449-460

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2021-04-19

Article Type : Other

Abstract :ÖZ Bu çalışmanın amacı; "derleme” yöntemi ile ölçünlü dile kazandırılmış, kullanım sıklığı çok olan kelimelerin çeşitli özelliklerini ortaya koymaktır. Bu özellikler; derleme yöntemi ile ölçünlü dile kazandırılan kelimelerin hangi kelimelere karşılık kullanıldığı, kullanılan yapım eklerinin özellikleri ve Derleme Sözlüğü’ndeki anlamı ile ölçünlü dilde kazandığı anlam arasındaki ilişkidir. Derleme yöntemi ölçünlü dile çok sayıda kelime kazandırılmaya çalışılmıştır. Bu kelimelerden bazıları kullanım olarak dilde yaygınlaşırken bazıları ise kullanımdan düşmüştür. Bu çalışmada kullanım sıklığı çok olan bazı kelimeleri saptamak için 1981-2019 yılları arasında üniversite sınavlarında çıkmış Türkçe soruları taranmış ve derleme yoluyla dile kazandırılmış kelimeler belirlenmeye çalışılmıştır. Kelimeler tespit edildikten sonra bu kelimelerin Anadolu ağızlarında hangi anlamda kullanıldığını belirlemek için "Derleme Sözlüğü”ne başvurulmuş ve "Türkçeden Osmanlıcaya Cep Kılavuzu” adlı sözlükte hangi kelimelere karşılık kullanıldıkları tespit edilmiştir. Görülen anlam farklılıklarını daha iyi tespit etmek için bu kelimeler "Tarama Sözlüğü”nde görülen kelimelerle de karşılaştırılmıştır. Çalışmanın neticesinde ortaya çıkan sonuçlar irdelendikten sonra bahse konu olan kelimeler bir tablo ile gösterilmiştir.
Keywords : Derleme Yöntemi, , Ölçünlü Dil, , Türetilen Kelimeler,