TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN KURULUŞ YILLARINDA JANDARMA HUDUT KITA VE KOMİSERLERİNİN GÖREVLERİNE İLİŞKİN TALİMATNAMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Ali Kaşiyuğun

Pages : 365-378

View : 10 | Download : 4

Publication Date : 2019-08-29

Article Type : Research

Abstract :Bugün kara sınırlarının korunması ve güvenliğinin sağlanması görevi Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na aittir. Ancak Cumhuriyet’in ilk yıllarında bu görev, Jandarma Hudut Taburları tarafından yürütülmüştür. Jandarma hudut taburları, hudut komiserleri emrine verilmiş olup hudut komiserleri de doğrudan Dâhiliye Nezareti emrine verilmiştir. Bu konuda "Türkiye Cumhuriyeti Hudut Kıtaatıyla Hudut Komiserlerinin Vezaifine Dair Talimatname” adıyla bir talimatname yayınlanmış ve bu doğrultuda dört hudut komiserliği (Doğu, Güneydoğu, Güney ve Batı) oluşturulmuştur. Talimatnameye göre hudut komiserleri ve hudut taburları, sınırların korunması ve gözlenmesi, istihbarat, casusluk, kaçakçılık, pasaport, gümrük işlemleri, mülteciler, asker firarileri, siyasi yasaklıların sınır ihlalleri ve benzeri konulara ait vazifelerinden dolayı doğrudan doğruya mıntıkalarında bulundukları vilayetlerle muhabere ederek bu konuda valilerin işaret ve tebligatını telakki ve tatbik edecekleri gibi durumdan Genelkurmay Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığı’nı haberdar etmek gibi görevleri ifa edeceklerdir. Komiserler lüzum gördükleri zaman hududa giderek senede iki defa teftiş yapabilecekleri gibi bu teftiş sırasında kusurları görülenler amirleri huzurunda sorgulanabilecektir. Ayrıca karşı taraftan top ve tüfek sesleri işitilecek mıntıkalarda ateşli manevra ve tatbikat yapılmayacak fakat ders, muharebe ve atış talimleri hudut kıyısından yapılabilecektir. Ayrıca gümrük ve ticaret işleri karşılıklı antlaşmalarla belirlenen şartlar dâhilinde yapılacaktır. 27 Temmuz 1924 tarihinde de Hudut Taburları, İçişleri Bakanlığı emrine verilecektir. Çalışmada talimatname ile birlikte arşiv belgeleri ve ikincil kaynaklar kullanılarak alana katkı sağlanması hedeflenmektedir.
Keywords : Jandarma, Hudut Taburu, Hudut Komiseri, İçişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı