1830 Fransız İşgali Sonrası İzmir’de Cezayir Muhacirleri

Authors : Funda Aditatar

Pages : 3-19

View : 68 | Download : 75

Publication Date : 2023-08-01

Article Type : Research Article

Abstract :Cezayir’de yaklaşık 300 yıl süren Osmanlı hakimiyeti, 1830 yılında Fransa’nın işgaliyle sona ermiştir. Bu işgalin en önemli sonuçlarından biri de hemen sonrasında Cezayir’den Osmanlı topraklarına yönelik bir göç başlatmasıdır. Bir yüzyıl yıla yakın süren göçün ilk evresinde, Türk asıllı idari, askeri ve sivil nüfus göç etmiştir. Bunu mahalli liderler, direniş öncüleri ile Fransız hakimiyetinde yaşamak istemeyen ahalinin göçü takip etmiştir. Cezayir ve Kuzey Afrika beldelerinde Türk varlığını ve Osmanlı hakimiyetini denizci leventler, reisler temsil etmiştir. Fakat en az onlar kadar, özellikle Anadolu’dan giden gönüllü askerler, meslek erbabı Türkler de hayati önem taşımıştır. Anadolu’dan Cezayir’e mütemadiyen gerçekleşen gönüllü sevkiyatı, daha çok İzmir ve çevresindeki iskelelerden yapılmıştır. Fransız işgali sonucunda geri dönmek zorunda kalan Türklerin büyük bir kısmı yine İzmir’e sevk edilmiştir. Bekâr askerler ile çeşitli meslek erbabından olup ailesiyle birlikte dönenler için farklı bir sevkiyat ve iskân söz konusudur. Bu makalede İzmir’e aileleriyle birlikte dönen Türk asıllı Cezayirli muhacirler, 1830 nüfus kayıtları esas alınarak değerlendirildi. Muhacirlerin aslen nereli ve hangi meslek erbabından oldukları, hane yapılarının tespiti amaçlandı. Bu bilgilerin, Cezayir ile Anadolu arasındaki beşerî ve kültürel ilişkinin anlaşılmasına katkı sağlaması beklenmektedir.
Keywords : Cezayir, 1830 Fransız işgali, cezayir muhacirleri, İzmir