II. Abdülhamit Dönemi Yemen'de İmam Yahya İsyanlarının Ekonomik Kökenlerine Dair Bazı Tespitler

Authors : Yahya Yeşilyurt

Pages : 123-142

View : 19 | Download : 21

Publication Date : 2023-02-01

Article Type : Research

Abstract :İmam Yahya isyanı, Osmanlı Devleti\'nin son dönemine damga vuran önemli dahili gelişmedir. Özellikle de II. Abdülhamit\'in saltanat yıllarına denk gelen bu önemli gelişme, devleti bir hayli uğraştırmıştır. II. Abdülhamit döneminde bu isyanın neden ortaya çıktığına ilişkin tetkikler sürdürülürken diğer yandan da isyanları ortadan kaldıracak çeşitli müzakerelerde bulunulmuştur. Ancak her nasılsa II. Abdülhamit döneminde başta İmam Yahya olmak üzere Yemen\'de çıkan çeşitli isyan hareketlerine bir son verilememiştir. Ancak II. Abdülhamit sonrası gelişen Türk siyasi hayatı, Yemen isyanlarına daha farklı bir politika izleyerek kısmen de olsa son vermesini bilmiştir. Bunlar arasında İmam Yahya isyanı ise diğerlerine oranla daha fazla kitlesel taban bulması nedeniyle ayrı incelenmeye değerdir. Zira bazı yerli ve yabancı araştırmalarda da İmam Yahya isyanına daha fazla yer verildiği görülmektedir. Bunun temel sebebi İmam Yahya\'nın Yemen\'de siyaseten tarihte oynadığı roldür. Ayrıca araştırmacıların birçoğu bu isyanları incelerken genellikle dini perspektiften meseleleri ele almaktadırlar. Ancak bu çalışmanın amacı üç farklı amacı bulunmaktadır: birincisi Yemen isyanlarında II. Abdülhamit döneminin neden başarısız olduğunu, ikincisi isyanların dini olmadığını, üçüncüsü isyanların kökeninde bazı ekonomik koşulların yattığını, açıklamaya çalışmaktır.
Keywords : İmam Yahya, İsyan, İttihat ve Terakki, Osmanlı Devleti, Yemen