Refik Halit Karay’ın Kaleminden İzmir’in İşgalinin Değerlendirilmesi

Authors : Yenal Ünal

Pages : 75-92

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2023-02-01

Article Type : Research

Abstract :İzmir’in 15 Mayıs 1919 tarihinde İtilaf Devletleri adına Yunanistan tarafından işgal edilmesi Millî Mücadele tarihinde büyük bir önem taşımaktadır. 30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Mütarekesi hükümlerine göre gerçekleşen bu işgal, bütün yurtta derin bir endişe yaratmıştır. İşgalin kanlı bir biçimde yapılmış olması ve birkaç gün içinde binlerce Türk insanının katledilmesi ülke genelinde büyük tepkilere neden olmuştur. I. Dünya Savaşı yılları boyunca birbirinden binlerce kilometre uzaklıktaki cephelerde, büyük lojistik imkânsızlıklar içinde, kimi zaman yanlış sevk ve idare altında son derece sıkıntılı bir süreç yaşamış olan Türk milleti için İzmir’in işgali önemli bir dönüm noktasıdır. Bu kanlı işgal eylemiyle birlikte Türk insanı, Mondros Mütarekesi’nin ülkeye barış ve huzur getirmeyeceğini, direnç ve tepki ortaya koyulmazsa İzmir’in akıbetini birçok vatan toprağının yaşayacağını anlamıştır. İzmir’in işgalini ve bu kanlı işgal sürecinde yaşanan gelişmeleri ilk öğrenen resmî devlet görevlilerinden biri Refik Halid Karay’dır. Karay, İzmir’in işgal edildiği dönemde Damat Ferid Paşa Hükümeti döneminde Posta-Telgraf Umum Müdürü olarak görev yapmaktaydı. Dolayısıyla işgal eylemi gerçekleştiğinde İzmir’de bulunan posta memurları, yaşananları derhal merkeze bildirmişlerdir. Refik Halid de İzmir’den almış olduğu bilgileri kabine üyelerine iletmiştir. "Refik Halid Karay’ın Kaleminden İzmir’in İşgalinin Değerlendirilmesi” başlıklı bu çalışmada İzmir’in, Yunanlılar tarafından kanlı bir biçimde işgali ile bu süreci yakından takip eden Posta-Telgraf Umum Müdürü Refik Halid Karay’ın konuya ilişkin tespit ve değerlendirmeleri çeşitli cephelerden analiz edilmiştir.
Keywords : İzmir, İşgal, Refik Halid Karay, Millî Mücadele, Yunanistan.