MONDROS MÜTAREKESİ DÖNEMİNDE SERMUHARRİR OLDUĞU GAZETELERE GÖRE HASAN TAHSİN RECEB VE İTTİHATÇILARA BAKIŞI (6 Kasım 1918-15 Mayıs 1919)

Authors : Muhammet Güçlü

Pages : 3-87

View : 29 | Download : 14

Publication Date : 2022-09-13

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada gerçek Tahsin Efendi/Hasan Tahsin’in ve onun kimliğini kullanan Nevres Bey/Osman Nevres’in hayatı yeni bilgiler çerçevesinde değerlendirilmiştir. Ayrıca İttihat ve Terakki ile Teşkilat-ı Mahsusa üyesi Hasan Tahsin Receb’in ticaret yapmak amacıyla İzmir’e gelmesinde Talat Paşa ile Mahmut Celal Bey’in (Bayar) rolü üzerinde durulmuştur. Mondros Mütarekesi sonrası Hasan Tahsin Receb’in Hukuk-u Beşer, Öz Hukuk-u Beşer, Sulh ve Selamet ve yeniden Hukuk-u Beşer adlı gazeteler çıkarması ele alınmıştır. Söz konusu gazetelerin hepsinin mesul müdürlüğünü yapan Dr. Avni Muhiddin Bey’in hayatından ilk defa kesitler verilmiştir. Ayrıca Hasan Tahsin Receb’in Sulh ve Selamet Cemiyeti/Fırkası ile ilişkisi, fırkanın yönetiminde görev alması, önce Öz Hukuk-u Beşer adlı gazetesini fırkanın naşir-i efkarı ilan etmesi sonra fırkanın adıyla bir gazete çıkarması üzerinde durulmuştur. Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nın yeniden faaliyet geçmesiyle bizzat Damat Ferit Paşa hükümetlerinin kurulması İttihatçılara karşı uygulamaları hızlandırmıştır Bu kapsamda Hasan Tahsin Receb de gazetelerinde İttihat ve Terakki ile fırkanın İzmir mensupları (Anadolu ve Duygu gazeteleri sahip ve sermuharriri Haydar Rüştü, Vali Rahmi, Sanayi Mektebi Müdürü Sezai Bey, Alaiyeli Mahmut vb.) hakkında çeşitli yazılar yazdığı görülmektedir. Ayrıca çalışmada Mondros Mütarekesi sonrası Hasan Tahsin Receb’in Sulh ve Selamet ile Hürriyet ve İtilaf Fırkası çizgisine nasıl geldiği ve kendisini ilk mektepten itibaren yetiştiren İttihatçılara hangi sözlerle saldırdığının kanıtları kendi kaleminden görülecektir. İlaveten vatan, millet ve Damat Ferit Paşa’ya bakışını yine başyazılarından örneklerle ortaya koyacağız.
Keywords : Hasan Tahsin Receb, Osman Nevres, İzmir, İttihat ve Terakki Fırkası, Mondros Mütarekesi