TASFİYE TALEPNAMELERİNE GÖRE MÜBADİLLERİN İSKÂNI: KIRKLARELİ ÖRNEĞİ

Authors : Kader Akdağ Sari

Pages : 151-186

View : 63 | Download : 18

Publication Date : 2022-01-31

Article Type : Research

Abstract :Yunanistan ile Türkiye arasında 30 Ocak 1923 tarihinde imzalanan "Türk-Rum Nüfus Mübadelesine İlişkin Sözleşme ve Protokol Anlaşması” sonucunda yaklaşık iki milyon kişiyi etkileyen göç süreci başlamıştır. Batı Trakya’daki Türkler ile İstanbul’daki Rumların kapsam dışı tutulduğu mübadele anlaşma sonrası, demografik ve iktisadi dengeleri etkileyen önemli bir dönüşüm süreci başlamıştır. Türk-Yunan mübadele anlaşması öncesi de yoğun göç hareketleriyle karşı karşıya kalan Kırklareli’ne, 1923-1929 yılları arasında resmî verilere göre mübadil olarak göç eden kişi sayısı 34.208’dir. Lozan Anlaşması sonrasında mübadillerin memleketleri ve iskân edildiği yerleşim yerlerini tespit etmek, araştırmacılar açısından büyük önem taşımaktadır. Bu eksikliği giderebilecek ve mübadele sürecine ışık tutabilecek kaynaklar arasında Tasfiye Talepnameleri yer almaktadır. Dönemin önemli bir kaynağı olan bu belgelerde; mübadillerin kimlik bilgileri, sahip oldukları menkul ve gayrimenkullerin kayıtlarının yanı sıra memleketleri, iskân edildikleri yerleşim yerleri ve meslek bilgileri yer almaktadır. Çalışmada, Kırklareli merkez ve kazalarını kapsayan toplam 630 tasfiye talepnamesinden yararlanılmıştır. Böylelikle Kırklareli’nde iskân edilen mübadillere ilişkin verilerin elde edilmesine katkı sağlanması amaçlanmaktadır.
Keywords : Nüfus Mübadelesi, Kırklareli, Tasfiye Talepnamesi, Lozan Antlaşması, İskân