1924 Erzurum Depremi ve Gazi Mustafa Kemal Paşa

Authors : Nurhan Aydin, Elif Ergün

Pages : 145-168

View : 26 | Download : 12

Publication Date : 2018-01-31

Article Type : Research

Abstract :Erzurum 1924 yılı içinde üç ayrı depremle sarsılmıştır. İlk deprem 13 Mayıs 1924 tarihinde, ikincisi 6 Eylül 1924 tarihinde, en şiddetli ve yıkıcı olan üçüncüsü ise 13 Eylül 1924 tarihinde meydana gelmiştir. Bu son 13 Eylül depremi ciddi anlamda mal ve can kaybına neden olmuştur. Daha önceki depremin yaraları sarılmadan ardı ardına depremler yaşanması ve son depremin de kış mevsiminin başlamasına yakın bir tarihte meydana gelmesi durumu iyice ağırlaştırmıştır. Büyük bir savaştan henüz çıkmış ve zaten ağır şartları olan ülkede, böyle bir depremin etkilerinin daha da fazla hissedilmesi kaçınılmaz olmuştur. Reis-i Cumhur Gazi Mustafa Kemal Paşa, 13 Eylül 1924 tarihinde Erzurum’da meydana gelen depremi, "Gazi’nin Sonbahar Gezileri” olarak bilinen gezi programı kapsamında Trabzon’da iken haber almıştır. Mustafa Kemal Paşa deprem haberini alır almaz gezi programını iptal ederek Erzurum’a gelmesi depremzedeler için büyük bir moral olmuştur. Reis-i Cumhur’un deprem bölgesine gelerek devlet kurumlarının çalışmalarını yerinde incelemesi, kurulan yardım komisyonunu ziyareti, bizzat kendinin, eşinin ve maiyetinde bulunan diğer kişilerin yardımları, Hilal-i Ahmer Cemiyeti (Kızılay)’nin çalışmaları, Kızılhaç Komitesi tarafından ulaştırılan yurtdışı yardımları, ülke halkının birlik ve beraberlik içerisinde hareket etmesi ile depremin yaraları hızla sarılmaya çalışılmıştır. Bu makalede 1924 Erzurum depremi, depremin sonuçları, bölgede yapılan çalışmalar, Mustafa Kemal Paşa’nın deprem sebebiyle Erzurum’u ziyareti, duyguları, yaptıkları ve talimatları ele alınmaya çalışılmıştır.    
Keywords : Mustafa Kemal Paşa, Erzurum, Deprem