Mısır Bitkisinin Verim Parametreleri ile Toprağın Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Arasındaki Regresyon Modellerin Belirlenmesi

Authors : Nalan Kars, Imanverdi Ekberli

Pages : 25-36

Doi:10.21657/topraksu.618118

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2020-03-27

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmanın amacı, Çarşamba Ovası’nda yetiştirilen mısır bitkisinin verim parametreleriyle (bitki  boyu, bin tane ağırlığı ve tane verimi) toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri arasında regresyon  modellerin oluşturulması ve elde edilen modellerin ova topraklarında bitki veriminin tahmininde  uygulanabilirliğinin belirlenmesidir. Bu amaçla, ovanın çiftçiler tarafından mısır tarımı yapılan  arazilerinden toprak ve bitki örnekleri alınmıştır. Araştırma alanındaki mısır bitki boyu değerlerinin %  65’i 250 cm ile 300 cm, bin tane ağırlığı değerlerinin %60’ı 300 g ile 460 g, tane verimi değerlerinin  %57.5’i ise 1000-1400 kg da -1 arasında değiştiği saptanmıştır.  Bitki boyu ile Ca+Mg, kireç (CaCO3), hacim ağırlığı (HA), tarla kapasitesi (TK), organik madde (OM), (EC) 2 , (OM) 2 , (CaCO3) 2 , √Kum, √N parametreleri arasındaki regresyon modeli istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmayıp, belirleme katsayısı (R = 0.543) orta; bin dane ağırlığı ile EC, OM, Kum, (HA) 2 , (Kum×HA), √CaCO3, √EC, solma noktası (SN) parametreleri arasındaki model istatistiksel olarak anlamlı (p = 0.012), belirleme katsayısı (R = 0.819) çok yüksek; tane verimi ile OM, N, fosfor (P), potasyum (K), sodyum (Na), çinko (Zn), Ca+Mg, Silt, (SN×HA), HA, SN parametreleri arasındaki modelin performansı çok yüksek (R = 0.894; p = 0.001) olarak belirlenmiştir.   Verim parametreleri ile toprakların fiziksel ve kimyasal özellikleri arasındaki  regresyon modellerin geçerliliğinin belirlenmesinde belirleme katsayısı (R), hata kareler ortalamasının  karekökü (HKOK), uygunluk indeksi (d), modelin etkinliği (ME) birlikte değerlendirilmiştir. Elde edilen  regresyon modellerin, ova topraklarında yetiştirilen mısır bitkisinin verim parametrelerinin tahmin  edilmesinde uygulanabilirliği mümkün gözükmektedir.
Keywords : bin tane ağırlığı, bitki boyu, fiziksel ve kimyasal toprak özellikleri, regresyon modeller, verim