GENİŞLETİLMİŞ TEKSESLİLİK ANLAYIŞINDA DEVİNİM ARACI OLARAK METRİK ASİMETRİ VE BUNA İŞLEVSEL BİR ÖRNEK OLARAK GYÖRGY LİGETİ’NİN MUSICA RICERCATA’SINDAN 1. BÖLÜM

Authors : Arda Erdem, Hakkı Alper Maral

Pages : 26-44

View : 37 | Download : 41

Publication Date : 2024-01-14

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada, "Genişletilmiş Tekseslilik” olarak adlandırdığımız bestecilik tekniği içerisinde tanımlanan Metrik Asimetri nosyonu açıklanmış ve György Ligeti’nin, Musica Ricercata başlıklı yapıtının birinci bölümü, ilgili bağlamda analiz edilmiştir. Armoni veya kontrpuan gibi müziğin alışageldik, geleneksel, dikey düzleme koşut devinim araçlarının aksine Metrik Asimetri’nin, parti sayısı ile alâkalı bir araç olmadığı için teksesli doku içerisinde dramatik-devinimsel bir araç olarak kullanılabildiği görülmektedir. Analiz edilen örnekte, devinimin, çekim merkezleri veya hareket şeması gibi araçların, dahası ezgiselliğin devre dışı bırakıldığı; yalnızca tek bir ses üzerinde metrik asimetri uygulanarak sağlanabildiği ortaya konulmuştur. Metrik Asimetri’nin, tekseslilik içerisinde çok katmanlı dokular yaratma amacı taşıyan Genişletilmiş Tekseslilik açısından son derece işlevsel, bir oranda da zarurî bir fenomen olduğu görülmüş ve yenice bir müzikal deyiş ve gramer için genişleme sınırlarının daha da yetkinlikle araştırılması gerektiği önerilmiştir.
Keywords : Genişletilmiş Tekseslilik, Metrik Asimetri, Musica ricercata