BİR HİKÂYE ANLATICISI : JOHN CRANKO

Authors : Ayda Tuna

Pages : 104-117

View : 15 | Download : 13

Publication Date : 2020-07-20

Article Type : Other

Abstract :Bu makale, eserleri dünya bale literatüründe ve büyük bale topluluklarının repertuvarlarında çok geniş yer bulmasına rağmen ülkemizde sadece Pineapple Poll (Ananas Poll), Beauty and the Beast (Güzel ve Canavar) ve Taming of the Shrew (Hırçın Kız) adlı eserleri sahnelenen ve belki de bu yüzden kendisi ve eserleri hakkında neredeyse hiç Türkçe kaynak bulunmayan John Cranko’nun yaşamına ve koreografi anlayışına dair değerli bilgilerin Türk literatürüne kazandırılması amaçlanarak yazılmıştır. Eserlerinde müziğin ve dansın dramatik anlatıma etkisinden çok yüksek düzeyde faydalanan Cranko’nun, özellikle yazılı edebî eserlerin sahne üzerinde bale eserine dönüşüm sürecinde, yapıtların bale diliyle anlatımına olanak veren kısımlarını , karakterleri ve olay örgüsünü bir dramaturg titizliğiyle çalışıp sahnelediği gözlemlenmiştir. Müzik ve yazılı edebi eserdeki soyut nitelikleri de bale dilinde anlaşılabilir bir tarzda hareketle yorumlayan koreografın, kendi sanatsal gözlem gücünü ve hikayeleme yeteneğini bale eserlerine yansıttığı görülmüştür. Cranko’nun kurucusu olduğu Stuttgart Balesi arşivlerinden koreograf ve eserlerine dair derlenen bilgilerle birlikte, koreografın ani ve trajik ölümüne dek eserlerinin çok büyük bir kısmını Benesh Hareket Notasyonu ile kaydetmiş, topluluğun Koreolojisti Georgette Tsinguiridies ile yapılan görüşmelerden çıkan bulgu ve paylaşımlar dans araştırmacılarına aktarılmıştır.
Keywords : John Cranko, Bale, Koreografi