İktisadi Kalkınma Kuramlarına Eleştirel Yaklaşım

Authors : E. Recep Erbay, Miray Özden

Pages : 1-27

View : 18 | Download : 30

Publication Date : 2013-06-03

Article Type : Research

Abstract :Uluslararası rekabetin artık ekonomiler ve kültürler üzerinden sağlanması ülkeleri uygulamaya koydukları politikalar konusunda daha dikkatli davranmaya itmiştir. Sadece büyüme rakamlarının değerlendirilmeye alınıp, nicel faktörlerin ön planda tutulması, sosyolojik ve kültürel anlamda geri kalmışlığın artmasına yol açmış, konjonkturel istikrarsızlıkların ortaya çıkışında önemli bir etken olmuştur. Bu anlamda istikrarsızlıkların ve dalgalanmaların nedenini araştıran kuramlar, çözüm önerilerini büyüme üzerinden sunmuş, ekonomik kalkınmanın temelleri olan faktörlerin göz ardı edilerek geri kalmış toplumların sürece dahil olamamasına neden olmuştur. Bu çalışmanın amacı, kalkınma kavramının tarihsel gelişimini kuramlar ile açıklamak ve kuramların başarısız kaldıkları noktalara eleştirel bir bakış açısı sunmaktır. Tarihsel süreçte kalkınma kavramının açıklanmasında ekonomik büyümenin kullanılmasından kaynaklı birtakım eksikliklerin olduğu görülmektedir. Toplumsal yapıyı gözetmeksizin oluşturulan yaklaşımlar, iyileştirmeyi sağlamak yerine bazı toplumlarda yetersizliğe neden olmuştur. Sadece ekonomik göstergeleri ele alan çalışmaların yerine bütünü açıklamayı gerekli kılan kalkınma kavramı gelişmeye çalışan ülkelerin dâhil oldukları ciddi bir program haline gelmiştir. Öyle ki; tarım, sanayi ve hizmet sektörlerini birbirleriyle karşılıklı olacak şekilde düzenleme yoluna gidilmiş, kurumsal yapıları iyileştirmek adına çeşitli yenileme çabalarına girilmiş, eğitim, sağlık gibi öncül konularda yeni politikalar izlemiş ve refah seviyesini arttırıcı önlemlerle toplumsal kalkınmışlığı sağlamayı hedef edinmiştir. Bütünsel bir kalkınma yaklaşımı, toplumların kendi kültürlerine uygun ekonomik, sosyal, psikolojik ve sosyolojik gelişmeler ışığında sağlanabilir. Bu yüzden tek boyutta bir iyileştirmenin sağlanmasından öte birçok kurumun karşılıklı olarak iyileştirmeye yöneltilmesi başarılı çözümlemelere imkan sağlayacaktır.
Keywords : Kalkınma, Büyüme, Az gelişmişlik, Kalkınma kuramları, Eleştirel yaklaşım