Karbondioksit (CO2) Emisyonu ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Panel veri Analizi

Authors : Sinan Sarisoy, Fazlı Yildiz

Pages : 1-19

View : 22 | Download : 9

Publication Date : 2013-06-03

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada, 15‟i gelişmiş (yüksek gelirli) ülke ve 15‟i de gelişmekte olan (düşük, orta ve orta-üst gelirli) ülke olmak üzere toplam 30 ülke için, 1992-2009 yılları arasındaki verilerden faydalanılarak; ekonomik büyüme, CO 2 emisyonu ve nüfus yoğunluğu arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkiyi tespit etmek için panel veri analizi kullanılan çalışmada, panel birim kök ve Granger nedensellik testlerinden sonra, panel regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırma sonucu, araştırmaya dâhil edilmiş olan gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde, CO 2 emisyonunun gelirdeki artışla birlikte artacağını; buna karşın gelir seviyesindeki belirli bir yükseklikten sonra (dönüm noktası) azalacağını varsayan ÇKE‟nin „ters U‟ Şeklindeki görünümünü desteklememektedir. Buna karşın, her iki ülke grubunda da ortaya çıkan sonuç, gelirdeki artışla birlikte yüksek gelir seviyelerinde de CO 2 emisyonunun artabileceğini varsayan ÇKE‟nin „N‟ Şeklindeki görünümünü desteklemektedir. Yapılan analizlerin sonuçları, gelişmekte olan ülkeler için, ekonomik gelişmenin ilk aşamalarında gelir belirli bir seviyeye ulaşana kadar (dönüm noktası) kirlilik düzeyinin arttığını göstermektedir. Gelişmiş ülkeler için ise ortaya çıkan sonuçlar, gelir arttıkça kirlilik düzeyinin arttığını; bununla birlikte ÇKE hipotezinin öne sürdüğü „ters U‟ Şeklinin aksine, gelirin belirli seviyelerinden sonra, gelir seviyesi ile CO 2 seviyesi arasındaki doğrusal ilişkinin devam ettiğini göstermektedir.
Keywords : CO2 emisyonu, Ekonomik büyüme, Nüfus, Çevresel Kuznets Eğrisi (ÇKE), Panel Veri Analizi