Koruma Sorumluluğunun Geleceğine Yönelik Ümitler: Kenya’da Koruma Sorumluluğu Başarısı

Authors : Selma Yakut

Pages : 132-184

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2021-01-20

Article Type : Research

Abstract :Geniş çaplı ve sistematik insan hakları ihlallerinin sıklıkla vuku bulduğu günümüzün anarşik nitelikli uluslararası sisteminde hem insan haklarının hem de uluslararası barış ve güvenliğin korunmasının sağlanması için çözüm olarak öne sürülen koruma sorumluluğu yaklaşımının devlet içi çatışmalar karşısında çözümsüz kalan uluslararası hukukun dışında bırakılmaması gerektiği savunulur. İnsani müdahalenin eksik ve sorunlu yönlerini tamamlamaya çalışan koruma sorumluluğu, korurken sorumluluk, sorumlu koruma ve odak noktaları girişimleri gibi açılımlar vasıtasıyla devlet içi çatışmalarda sivillerin korunması için müdahale hakkı uluslararası hukuka dahil edilmeye çalışılmaktadır. Yaklaşımlar ve türevlerinin içeriğindeki eksiklikler ile uygulamaların teoriden farklı ürettiği kötü sonuçlar meşruiyeti zayıflatarak bir uluslararası hukuk normu oluşumunu engellemektedir. Koruma sorumluluğu yaklaşımının meşruiyetinin sağlanması için hala gidilecek çok uzun bir yol olsa da BM kararları, bildirgeler, raporlar ve mahkeme kararlarında sıklıkla yer verilmesi, hükümetler arası ve hükümet dışı uluslararası organizasyonların/STK’ların yoğun çalışmaları ve uluslararası toplum tarafından gerçekleştirilen başarılı müdahale uygulamaları geleceğe yönelik ümitleri yeşertmektedir. Bu bağlamda 2007 Kenya seçimlerinde yaşanan iç çatışmalar karşısında uluslararası toplumun önleme safhasında hızlı ve koordineli şekilde yürüttüğü koruma sorumluluğunun başarısı yaklaşımın gelişimi konusunda beklentileri yükseltmiştir. Bu çalışmanın amacı koruma sorumluluğu yaklaşımının geleceğine ışık tutmak için yaklaşımın mevcut durumunu değerlendirmek ve 2007-2013 Kenya seçimlerinde yaşanan iç çatışmalar karşısında uluslararası toplumun uyguladığı başarılı diplomatik müdahalenin koruma sorumluluğunun gelişim sürecine katkısını değerlendirmektir.
Keywords : Koruma Sorumluluğu, insanni müdahale, korurken sorumluluk, sorumlu koruma, Kenya müdahalesi