A GENERAL APPRAISAL OF THE ARMENIAN ISSUE

Authors : Sina Akşin

Pages : 15-34

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2015-05-01

Article Type : Research

Abstract :Ermeni meselesi, 19. Yüzyılın son çeyreğine denk gelecek şekilde, Osmanlıİmparatorluğunun son günlerinde vahim sonuçlar yaratan pek çok meseledenbir tanesiydi. 1878’e gelindiğinde, Osmanlı İmparatorluğu’nunBalkanlar’daki tüm Hristiyan nüfusları bağımsız veya özerk devletlerkurmuşlardı. Bu süreçte Müslüman ve/veya Türk nüfusun Balkanlar’da sayıcabir hayli fazla olduğu, o coğrafyada yüzyıllardır yaşamış olduğu ve pek çokbölgede çoğunluk oluşturulduğu tamamen göz ardı edilmiştir. Üç büyük millibağımsızlık hareketi olan Sırp, Yunan ve Bulgar bağımsızlık hareketleri,Müslüman/Türk nüfusun gitmesi ve gerekirse de yok edilmesi konusundakararlıydı. Ermeni meselesi böyle bir arka plan mevcutken ortaya çıkmıştır.Dayanaksız görüş belirtmenin, ciddi tarih yazımında yeri yoktur. Ancak, BirinciDünya Savaşı araya girmiş olmasaydı acaba Müslüman-Ermeni barışçılortakyaşamanın mümkün olup olmadığı çok cezbedici bir sorudur. GünümüzdeErmeni meselesinde yeni bir döneme giriyoruz. Ermeni diasporasının veErmeni propagandasının, Avrupa Parlamentosu, ABD Kongresi ve benzerkurumlardan elde ettikleri ilgiye bakarak kendilerinin başarı elde ettiğinidüşünebilirler. Ancak, tam olarak istediklerini elde edecekleri kesin olmaktançok uzak olasılıktır. Batı akademi dünyasında Ermeni meselesiyle ilgili dahadengeli görüşler yaygınlık kazandıkça, bu görüşler zamanla basına yansıyacak,bu vesileyle de kamuoyunu etkileyecektir. Abartılı görüşlerinin artık kabulgörmediğinin farkına varan ve eleştirel incelemelere maruz kalan Ermenidiasporası mensupları (ve eksi Sovyetler Birliği’nde yaşamış olanlar), bumeselede tutkuyla kenetlenmiş oldukları konumlarından vazgeçmekdurumunda kalacaklardır. Belki bu gelişme olduğunda, sembolik bir uzlaşmayapmak ve akademik bir tartışma gerçekleştirebilmek mümkün hale gelecektir
Keywords : Ermeni meselesi, Balkan milli bağımsızlık hareketleri, Birinci Dünya Savaşı, Ermeni diasporası, uzlaşma