YEŞİL ALTYAPI BAĞLAMINDA KENTSEL AÇIK ALANLARIN OPTİMİZASYONUNA YÖNELİK PARAMETRİK BİR MODEL ÖNERİSİ

Authors : Safiye Elif Serdar Yakut, Meltem Erdem Kaya

Pages : 1-11

View : 20 | Download : 11

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research

Abstract :Yapılaşmış doku içerisinde bulunan kentsel açık alanlar, yeşil altyapı hiyerarşik sisteminin en alt birimlerini oluşturmaktadır. Bu mekanlara yönelik yerel verilere dayanmayan tasarım kararları, açık alanların sunması gereken potansiyellerini tam olarak ortaya koyamamasına neden olmaktadır. Halbuki söz konusu kentsel mekanların bir arada doğru ve akılcı tasarım yaklaşımları ile ele alındığında yeşil altyapı sisteminin geliştirilmesine yönelik büyük etkileri olduğu bilinmektedir. Çağdaş tasarım pratiği içerisinde yeşil altyapı gibi ekolojik tasarım yaklaşımlarına paralel olarak gelişen bir başka çalışma konusu da hesaplamalı tasarımdır. Özellikle, teknolojik gelişmelerin getirdiği parametrelere dayalı yeni tasarım metodolojileri, ekolojik anlamda daha rasyonel ve kullanışlı alanlar oluşturmamızı sağlar. Buradan hareketle araştırma, kentsel açık alanların yeşil altyapı ile olan bağını peyzajın parametrizasyonu temelinde ele almaktadır. Kentsel peyzaj bileşenlerinin parametrize edilerek tasarımda bir optimizasyon sürecinin kurgulanması hedeflenmiştir. Araştırmada, yoğun bir kentsel doku içerisinde yer alan küçük ölçekli açık alanların mikro-iklimsel, fiziksel ve alan kullanım niteliklerinin parametrize edilmesi ile yüzeyin optimizasyonuna dayalı çok katmanlı ve ilişkisel bir model önerisi sunulmaktadır. Bu model önerisi 4 aşamadan meydana gelmektedir; veri toplama ve dijitalleştirme, parametrelerin belirlenmesi, tasarım kısıtlarının tanımlanması, optimizasyon ve sonuç ürünün (mekansal tasarımın) üretilmesidir. Araştırma kapsamında İstanbul Kadıköy ilçesinde yer alan Moda Meydanı örneklem alanı olarak seçilmiştir.  Mevcut yapısı ve çevresel bağlamı temel alınarak, parametrik yöntemlerle bu alana özgü alternatif bir mekan kurgusu üretilmiştir. Ardından optimizasyon süreci içinde elde edilen tasarım varyasyonlarının mevcut durum ile karşılaştırmaları yapılmıştır. Araştırma sonucunda geliştirilen parametrik peyzaj modelinden elde edilmiş tasarım alternatifinin ekolojik performans bakımından olumlu sonuçlar verdiği gözlemlenmiştir.
Keywords : Parametrik tasarım, mekansal optimizasyon, kent peyzajları, ekolojik performans, yeşil altyapı