Sovyetler Birliği’nin Afganistan Müdahalesi: Türkiye'de Ulusaşırı Dayanışma ve Savaş Gönüllülüğü

Authors : Ahmet Yusuf Özdemir, Fuat Aksu

Pages : 363-394

Doi:10.47932/ortetut.947734

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2021-11-12

Article Type : Research

Abstract :Sovyetler Birliği’nin Afganistan’a yönelik müdahalesi Soğuk Savaş döneminin bölgesel ve küresel politik etkileri açısından en önemli krizlerinden birisidir. On yıl süre ile devam eden çatışma yalnızca savaşın tarafları üzerinde değil daha geniş anlamda ulusaşırı dayanışma ağının oluşmasına etki ederken toplumsal bir hafızanın zeminini de hazırlamıştır. Bu durum kendisini gerek yazılı basında gelişmelerin takibi ve edebi metinlerin üretimi gerekse de fiziki olarak bireylerin savaşa gönüllü olarak katılmaları şeklinde göstermiştir. Bu süre zarfında coğrafyaya seyahat eden ve savaşın bitimini takip eden süreçte bölgeyi kendi faaliyetleri için merkez edinen terör örgütlerinin ortaya çıkması bu dönemde gerçekleşen katılımların önemli ölçüde güvenlik perspektifinden incelenmesi sonucunu doğurmuştur. Mevcut literatürün Arapça konuşan ülkelerden gerçekleşen seferberliğe odaklanmasına karşın Sovyetler Birliği’nin Afganistan’a müdahalesinin farklı ülkelerde nasıl yankı uyandırdığı üzerine yapılacak bir inceleme olgunun bütüncül bir şekilde anlaşılmasına da imkân sağlayacaktır. Bu bilgiler ışığında bu çalışmada Türkiye’de krizin meydana getirdiği etkilerden hareketle özellikle dönemin İslamcı dergi ve gazetelerinde oluşan ulusaşırı dayanışma olgusu ve bunun bir uzantısı olarak savaş gönüllülüğü analiz edilecektir. Gönüllülerin savaşa dair kaleme aldıkları eserlerin de incelenmeye dâhil edilmesi kurgulanan ideal ile karşılaşılan gerçeklik arasında ortaya çıkan karşıtlığa dikkat çekmesi açısından önemli bir husustur.
Keywords : : Sovyetler Birliği, Yabancı Savaşçılar, Ulusaşırı Savaş Gönüllülüğü, Ulusaşırı Dayanışma, Afganistan