ÖNGÖRÜLEMEYEN GÜÇ SİMSARI: İRAN’IN NÜKLEER KAPASİTE GELİŞTİRMESİNDE RUSYA’NIN ROLÜ

Authors : Muhammet Fatih Özkan, Gürol Baba

Pages : 112-134

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2015-01-01

Article Type : Research

Abstract :Yeni milenyum uluslararası ilişkilerinin en önemli gerilimlerinden biri şüphesiz ki İran ile Batılı devletler arasında uzun bir süredir süre gelen gerilimdir. Bu gerilimin en temel sebebi İran’ın, Rusya yardımıyla geliştirmeye başladığı nükleer kabiliyetidir. Batı da Rusya da, İran’ın bu kabiliyetini askeri nitelikli bir hale dönüştürmesini istememekte ve bundan ciddi bir endişe duymaktadırlar. İran’ın nükleer çabalarını bu düzeyde bir uluslararası soruna dönüştüren temel sebep de bu endişedir. Her ne kadar İran bunun aksini defalarca ifade etse de, özellikle Batı, bir gün gelip İran’ın askeri nitelikli nükleer bir güce kavuşup kavuşamayacağından emin olamamaktadır. İran’ın nükleer enerji teknolojisini, diğer pek çok edinimlerine ek olarak, Rusya’dan alıyor olması da Rusya’yı bu düzlemde en belirleyici arabulucu konumuna getirmektedir. Bu çalışma, Rus diplomasisini İran’ın nükleer kabiliyet elde etmesi çerçevesinde ve özellikle de arabuluculuk kavramı bağlamında değerlendirmektedir. Çalışma 2002-2014 yılları arasındaki gelişmeleri ele almaktadır. Bu değerlendirme aracılığı ile çalışma, uluslararası uyuşmazlıklarda bir çözüm yöntemi olarak kullanılan arabuluculuğun esasında tam anlamıyla iyi niyetli bir diplomatik yaklaşım olmadığını, Rusya gibi, büyük güçler tarafından söz konusu uyuşmazlığı çözmek yerine tarafları etkileyerek sorunu tahakküm etmek ve bu şekilde kendisine özel bir mevki edinmek için kullanılan bir araç olduğunu iddia etmektedir
Keywords : Rusya, İran, arabuluculuk, nükleer güç