İran ve "Arap Baharı": Bağlam, Söylem ve Siyaset

Authors : Gülriz Şen

Pages : 95-118

View : 18 | Download : 16

Publication Date : 2016-07-15

Article Type : Other

Abstract :Bu makalenin amacı, Arap coğrafyası değişim rüzgârları ile sarsılırken, bölgenin en önemli güçlerinden İran’ın yaşanan bu değişim sürecini nasıl algıladığını ve gelişmeler karşısında nasıl bir siyaset izlediğini tahlil etmektir. Bu bağlamda çalışma özellikle İran’ın Mısır, Suriye ve Bahreyn’de meydana gelen değişimde izlediği söylem ve siyasete odaklanmıştır. İran bir yandan "Arap Baharı”nı bölgede kazandığı jeopolitik kazançları korumak ve arttırmak için yeni bir bağlam olarak değerlendirmekte ve özellikle ABD müttefiki ülkelerde meydana gelen değişimi bu ülkelerin İran İslam Devrimi’ni model aldığını iddia ederek desteklemektedir. Öte yandan, "Arap Baharı” İran için her zaman ideolojik ve siyasi kazanç vaat etmemektedir. Suriye’de dinmeyen çatışmalar Esad rejiminin varlığını tehdit ettiği kadar İran rejiminin bölgesel siyasetini ve nüfuzunu da derinden sarsacak gibi gözükmektedir. İran, Arap Baharı’nın taşıdığı özgürlük ve demokrasi taleplerinin, zor kullanarak bastırdığı Yeşil Hareket’i canlandırıp yeniden harekete geçirmesinden de kaygılıdır. Çalışma, İran’ın "Arap Baharı” algısı ve siyasetini belirleyen İran-ABD ilişkilerine de değinmiş, bölgede şekillenmekte olan siyasetin ilişkiler için yeni mücadele zeminleri yaratacağını ve bunun her iki tarafın da benimsediği sıfır-toplamlı oyun perspektifini güçlendireceğini tespit etmiştir
Keywords : İran, “Arap Baharı”, İran’ın Ortadoğu Siyaseti, İran-ABD İlişkileri, Yeşil Hareket