Rakipler Arasında İşbirliğinin Sınırları: 2002’den Bu Yana Türk-İran İlişkileri

Authors : Tolga Demiryol

Pages : 111-144

View : 18 | Download : 13

Publication Date : 2013-07-15

Article Type : Other

Abstract :Son on yıldır Türkiye ve İran arasında süregelen uzlaşma ortamı uzun vadeli amaçların sağlam bir uyumundan ziyade kısa vadeli ekonomik ve güvenlik çıkarlarının geçici olarak örtüşmesine dayanmaktadır. Türkiye ve İran arasındaki işbirliğine dayalı ilişkilerin devamına engel teşkil eden iki temel neden vardır. Öncelikle, Türkiye ve İran arasındaki yoğun ticaret bu iki ülke arasındaki siyasi işbirliğini kolaylaştırmış görünse de artan ticaret hacminin ardında göreceli ekonomik kazanımların asimetrik dağılımı yatmaktadır ki bu eşitsizliğin temel unsuru da Türkiye’nin İran’a enerji alanında bağımlı oluşudur. Bu dengesiz ekonomik ilişki uzun vadede iki ülke arasında işbirliğinden çok çatışmayı arttıracaktır. İkinci olarak, Türkiye-İran uzlaşmasının güvenlik ayağı da zayıf bir temel üzerine kuruludur. Türkiye’nin İran ile güvenlik konusunda ilk planda işbirliği yapmasının ardında yatan temel stratejik nedenler −özellikle de İran’ın bölgedeki ayrılıkçı güçlere karşı Türkiye’nin iç güvenliğine katkıda bulunacağı düşüncesi− artık geçerliliğini yitirmiştir. İran, son dönemde PKK’ya karşı Türkiye ile ortak hareket etme konusunda isteksiz görünmektedir. Ayrıca Arap Baharı ve İran’ın nükleer güç elde etme konusundaki ısrarı, Türkiye ve İran arasındaki güvenlik ilişkisini daha da gergin bir hale getirmektedir.
Keywords : Türkiye, İran, Dengeleme, Ekonomik Yönden Kar- şılıklı Bağımlılık, Enerji, Nükleer Silahlar