Knidos’un Doğu Nekropolisinden Bir Mezar: Saranda Tümülüsü ve Buluntuları

Authors : Aytekin Büyüközer, Ertekin M. Doksanalti, Ibrahim Karaoğlan

Pages : 217-252

View : 20 | Download : 8

Publication Date : 2022-05-05

Article Type : Research

Abstract :Knidos nekropolleri Batı Anadolu’nun nispeten iyi korunmuş nekropollerindendir. Günümüzde bile yüzlerce anıt mezarın takip edilebildiği doğu nekropolünde, Knidos’un geleneksel mezar mimarisine dair pek çok örnek görülebilmektedir. Bu mezarların ortak özelliği, basit mezar hücrelerinin etrafının kimin zaman bir tarafı açık "U” formlu, çoğunlukla da dört tarafını kapatacak şekilde duvarlarla çevrilmiş olmasıdır. Knidos’taki bu geleneksel form, temenos veya peribolos tipi mezarlar olarak adlandırılmıştır. Bu çalışmanın konusunu, Knidos nekropollerinde sadece üç örnekle temsil edilen dairesel duvarlı Tümülüslerden biri olan Saranda tümülüsü ve buluntuları oluşturmaktadır. Mezar buluntuları üzerine yapılan değerlendirmelere göre dairesel duvar, dromos ve tümülüs merkezindeki iki mezar (Mezar II ve III) MÖ 3. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilmiş olmalıdır. Aynı alan MÖ 2. yüzyılın ortaları veya biraz sonrasında ikinci gömü yapılmak için tekrar kullanılmıştır. Tümülüsteki son kapsamlı inşa ve gömü faaliyetleri ise MS 2. yüzyılda gerçekleşmiştir. Dairesel duvarlı tümülüsler ile Knidos’un geleneksel mezar mimarisi arasındaki fark, sadece formdur. Bu nedenle, kentin geleneksel mezar mimarisinde görülen bu duvarların formundan ziyade, mezara kattığı anlam önemlidir. Makaleye konu olan dairesel duvarlı tümülüsten hareketle, her ne kadar farklı bir mezar tipi olarak görülse de Knidos nekropolünde aynı geleneğin devam ettiğini söyleyebiliriz. İster dikdörtgen ister yuvarlak formlu olsun bu duvarların amacı aile mezarlarını diğerlerinden ayırmak ve aslında çok da gösterişli olmayan bu mezarlara anıtsal bir görünüm kazandırmaktı.
Keywords : Knidos, Nekropolis, Peribolos, Tümülüs, Hellenistik Dönem, Helenistik Seramik