HYLLARİMA’DAN BİR GRUP FİGÜRİN

Authors : Murat Çekilmez

Pages : 359-396

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2015-05-01

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada, Hyllarima antik kentinden bulunan ve 1994 yılında Aydın Arkeoloji Müzesi’ne hibe edilen bir grup figürin ele alınmaktadır. Antik dönemde Karia Bölgesi sınırları içinde kalan Hyllarima antik kentinin kalıntıları Muğla ili, Kavaklıdere ilçesi, Derebağ – Kapraklar Köyü’ndedir. Antik kentte kısa süreli yüzey araştırmaları dışında kazı çalışmaları gerçekleştirilmemiştir. Yapılan araştırmalarda kentin tiyatrosu, nekropolisi, mezarları ve diğer yapıları konusunda ayrıntılı bilgilere ulaşılmıştır. Çalışma kapsamında üç giyimli Aphrodite rahibesi figürini ve iki sadaklı ephebos figürini parçası değerlendirilmiştir. Kalıp tekniğiyle ve yarı döküm şeklinde üretilen figürinlerin kili homojen yapılı, mika ve kum katkılıdır. Küçük, yuvarlak pişirme delikli figürinlerin kaideleri yüksek dörtgen formludur. Üretim özellikleri ve teknik detayları figürinlerin Roma İmparatorluk Dönemi’nde üretildiklerini göstermektedir. Çalışmada yer alan TK. 1-3 nolu figürinlerin, Aphrodite rahibesi olarak adlandırılan tipte oldukları saptanmıştır. Khiton üzerine himation giyimli olan bu figürinler, Batı Anadolu’da Hellenistik Dönem’den itibaren karşımıza çıkmaktadır. Özellikle sağ omuzlarındaki aslan protomuyla bilinen rahibe tipinin Karia Bölgesi’ne özgü olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle bu tipteki figürinlerin, bölge koroplastiğindeki yeri ve tipin gelişimi üzerinde durulmuştur. TK. 1-3 nolu figürinler, duruş, hareket ve elbisedeki kıvrım yapısıyla İ.S. 2. yüzyılın stil özelliklerini yansıtmaktadır. Çalışmada ele alınan diğer grup ise TK. 4-5 nolu genç erkek figürinlerinden oluşmaktadır. Ephaptis giyimli olan ve ayakta verilen figürinler, omuzlarındaki sadakla birlikte işlenmiştir. Çalışmada tipin kökeni, gelişimi ve ikonografisi üzerinde durulmuştur. Yapılan araştırmalar bu tipin ilk örneklerinin Smyrna kökenli mezar stellerinde görüldüğünü daha sonra figürinlerde de sevilerek kullanıldığını göstermiştir. Tipoloji açısından İ.Ö. 4. yüzyıldaki figür tiplerine dayanan bu genç erkek tipinin Hellenistik ve Roma İmparatorluk Dönemi’ndeki modasına değinilmiştir. Değerlendirilen eserlerin tanımı yapıldıktan sonra eserlerin sınıflandırılması yapılmıştır. Detaylı olarak tanımlanan örnekler daha sonra ikonografik yönden incelenmiştir. İkonografik özellikleri, bu tipteki sadaklı genç erkeklerin okçulukla ilgilenen profesyonel sporcularla ilgili olduğunu göstermiştir. Bu örneklerin tipolojileri, diğer çağdaş merkezler ve kontekstlerdeki buluntularla karşılaştırılarak tarihlendirme yapılmıştır. Yapılan stilistik ve tipolojik incelemeler, Hyllarima buluntularının Roma İmparatorluk Dönemi stilini yansıttığını göstermiştir. Özellikle Karia Bölgesi örneklerinde daha yoğun görülen tipler bölgenin, Hellenistik ve Roma İmparatorluk Dönemi koroplastiği içerisinde değerlendirilmiştir.
Keywords : Karia, Hyllarima, Koroplastik, Terrakotta Figürinler, Roma İmparatorluk Dönemi.