Hîkayeta Keyhana Frenk û Feqe Ehmedê Baban: Mirin Çêtir e ji Fîraqê

Authors : İbrahim Tarduş

Pages : 127-141

Doi:10.19059/mukaddime.1507602

View : 35 | Download : 37

Publication Date : 2024-10-25

Article Type : Research

Abstract :Serdema piştî Şerê Çaldiranê piraniya axên Kurdan êdî wek muttefîkê Osmaniyan ji alî mîrên Kurdan ve hatin rêvebirin. Tifaqa ku di navbera Kurdan û Yavuz Sultan Selîm de hatibû avakirin di wextê Kanunî Sultan Sûleyman de jî berdewam bû. Piştî Kanunî Bexdayê feth kir, wî piraniya erdên Kurdan yên li vê heremê da uhdeya Kurdan. Herema Kurdan li virê bi navê Mîrektiya Baban ji alî eşîra Baban ve girêdayî Paşalika Bexdayê hate rêvebirin. Navê eşîra Baban jî bi awayekî beloq piştî rêvebirina mîrektiyê di dîrokê de hate xuyan. Li ser navê Baban û avabûna Mîrektiya Baban hîkayetek heye ku Feqe Ehmedê Baban di vê hîkayetê de ji bo wûslatê ji welatê xwe dertê û berê xwe dide Frengîstanê. Ev hîkayet ji alî Abdulkadir b. Rustem el-Babanî, Claudius James Rich û Yamûlkîzade Azîz ve hatiye nivîsîn. Yamûlkîzade Azîz di nivîsa xwe ya kovara Jînê de kêm be jî derbarê mijarê de hin tişt nivîsîne. Lê Abdulkadir Rustem-el Babanî û Claudius James Rich hîkayetê bi awayekî dirêjane nivîsîne. Ev her du varyantên hîkayetê ji hin aliyan ve dişibine hev û ji hin aliyan ve ji hev vediqetin. Di vê xebatê ev her du varyant ê ji alî hevşibî û cudahiyên xwe ve bên berawirdkirin.
Keywords : Frengistan, Baban Emirliği, karşılaştırma, varyant, hikayet