Patlatma Etkilerinin Optimizasyonu: Örnek Çalışmalar

Authors : Güzin Gülsev Uyar Aksoy, Cemalettin Okay Aksoy, Hasan Eray Yaman

Pages : 67-84

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2021-08-02

Article Type : Research

Abstract :Patlatma kaynaklı oluşan dalgaların yayılım mekanizmasının iyi anlaşılması, oluşan dalga tiplerinin ve nasıl sönümlendirileceğinin iyi bilinmesi ve günümüz teknolojisinin geldiği noktadaki en uygun patlayıcı ve patlatma aksesuarlarının yerinde kullanımı ile optimum verim ve güvenlikli, minimum çevresel sorunlar yaratan kontrollü patlatmalar yapılabilmektedir. Başka bir deyişle, patlatmaların olumsuz etkilerinden korunması gerekli olan özel projelerde, bilime ve tekniğe uygun patlatma tasarımları ile hem cevher kirlenmesi engellenmekte, hem de patlatma kaynaklı oluşan dalgalar kontrol altına alınabilmekte ve dolayısıyla çevreye olumsuz etkileri giderilebilmektedir. Ancak, bu tip özel projelerde, 1960’lı yılların başlarında ortaya çıkan, dünyada ve ülkemizde "kolay ve alışılagelmiş olduğu için” hala geniş uygulama alanı bulan "parçacık hızı-ölçekli mesafe ilişkisine bağlı türetilen istatistiki formüller yardımıyla mesafeye göre patlayıcı miktarını azaltma” yöntemi işe yaramamaktadır. Bu yöntem hem optimum parçalanma ve cevher kirlenmesini engelleyecek kontrollü patlatmalara yol gösterememekte, hem de çevresel sorunlara çare bulamamaktadır. Bu yöntem yerine, probleme özel çözümler üretilerek, herhangi bir olumsuzluğa sebep vermeden patlatmalar yapılabilir. Bu çalışmada, çalışma sahasına özel bir çözüm üretilmesi planlanmış ve ona uygun bir yol izlenmiştir.
Keywords : delme patlatma, parçacık hızı, sismik dalga