Bir Bakır İşletmesinde Üretim Faaliyetlerinin Tarihi Eserlere Etkisinin İncelenmesi, Gümüşhane Süleymaniye Örneği

Authors : Gökhan Külekçi, Ali Osman Yılmaz

Pages : 1-14

View : 19 | Download : 12

Publication Date : 2019-06-22

Article Type : Research

Abstract :Madencilik sektöründe üretim amaçlı yapılan patlatmaların sonucunda ortaya çıkan başlıca çevresel sorunlar yer sarsıntısı, hava şoku, kaya fırlaması, toz ve zehirli gazlar ile dumanlardır. Ortaya çıkan bu problemlerden çevre halkını ve yapıları etkileyen başlıca etmen patlatma kaynaklı yer sarsıntısıdır. Yer sarsıntısı, kullanılan patlayıcı miktarı, jeolojik yapı, çevrenin sosyal kültürel yapısı ve patlatma kaynağına olan uzaklık gibi birçok etmene bağlıdır. Çalışma alanında yapılan kontrolsüz bir patlatma çevre yapılarına hasar vereceği gibi çalışma sahasının yakınında bulunan insanların endişe ve korkusuna da neden olacaktır. Bu çalışmada, bir yeraltı bakır madeninde yapılan üretim patlatmalarından kaynaklanan titreşimlerin çevredeki tarihi eser, cami ve evlere olan etkileri araştırılmıştır. Yeraltı galerilerinde yapılan üretim çalışmalarından kaynaklanan yer sarsıntısı parametrelerinin çevresel etkileri araştırılmış ve bu etkileri minimuma indirmek amacıyla 3 farklı galeri patlatmasından ölçümler alınarak maksimum parçacık hızı ile ölçekli mesafe arasındaki ilişkileri belirlenmiştir. Ayrıca literatürde kullanılan ampirik formüller yardımı ile maksimum parçacık hızı ile ölçekli mesafe hesaplanarak teorikte makine ile yapılan ölçümün ve ampirik formüller arasındaki ilişki ortaya konulmuştur. Ayrıca Atımlardan kaynaklı sismik dalgaların ölçüm noktasında yarattığı titreşimlerin frekansları, ivme, yer değiştirme parametreleri de incelenmiş ve çevresel etkileri değerlendirilmiştir.
Keywords : Patlatma, Tarihi eser, Yer sarsıntısı, Yeraltı patlatması