SPİRİTÜELLİĞİN KEMALİST HALLERİ: HAGİOGRAFİDEN NEW AGE İKONLUĞUNA

Authors : Kadir Dede, Başak Su Demirel, Nisa Çeker

Pages : 301-327

Doi:10.17572/mj2023.2.301-327

View : 289 | Download : 373

Publication Date : 2023-12-30

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışma Türkiye tarihinin üç farklı dönemine odaklanarak, spiritüellik ile Kemalizm ilişkisinin değişen yapısını ele almayı amaçlamaktadır. Erken cumhuriyet döneminde spiritüel hareketlerin etkisi sınırlı olsa da ulus inşası ve Atatürk’ün karizmatik otoritesinin teşkili süreçleri, sonraki on yıllarda spiritüel içeriklere dair bir meşruiyet ve aşinalık sağlamıştır. Bu sayededir ki, Soğuk Savaş döneminde spiritüel hareketler kendilerini, dindar muhalefet ve ahlaki kodların yitimi risklerine karşı Kemalist modernizasyon projesini güçlendiren bir unsur olarak sunmuştur. Son olarak Post-Kemalist zamanlara denk düşen üçüncü dönemde bazı spiritüel akımlar kendilerini Kemalizm’in savunucusu olarak konumlandırmış ve bu amaçla Atatürk’ün kişiliği ile ezoterizm ve mistisizm gibi güncel new age temaları arasında bir sentez oluşturmuşlardır. Ancak Kemalist kültlerin ve ezoterik pratiklerin popülaritesi, aynı zamanda dinsellik ve postmodern eleştiriler karşısında Kemalizm’in yenilgisinin de bir sembolü konumundadır.
Keywords : spiritüellik, kemalizm, atatürk, sekülerlik, new age