İslam ile Görsel Mizah: Türkiye’de İslami Mizah Dergiciliğinin Dönüşümü

Authors : Erdem Çolak

Pages : 228-247

View : 12 | Download : 13

Publication Date : 2016-06-15

Article Type : Research

Abstract :Bu makalede, İslam ile görsel mizah arasındaki, 1990’lardan günümüze değişen/dönüşen ilişkiler incelenecektir. Türkiye’deki mizah dergiciliği geleneğinin sol/ sosyalist siyasi gelenekle olan bağları ve bu geleneğin son dönemlerde internet mizahı, stand-up’lar ve hatta Gezi Direnişi gibi eylemlerle etki alanını genişletmesi, İslami kesimin de bu alana ilgi duymasına sebep olmuştur. 1990’larda başlayan İslami mizah dergiciliği 2007’den sonra Cafcaf ile devam etmiş, 2015’ten itibaren de Hacamat, Püff, Cins gibi dergilerin eklenmesiyle farklı bir boyut kazanmıştır. Bu makalede İslami mizah dergiciliği geleneği, İslam ile görsel mizah arasındaki ilişki ele alınarak okunmuş ve Cafcaf’ın 2015’e kadar olan sayıları taranarak Türkiye’deki siyasal dönüşüme bağlı olarak gelişen İslami mizah dergiciliğindeki yeni ilişki biçimi incelenmiştir. Buna göre 1990’larda Türkiye’de Siyasal İslam’ın geliştirdiği söyleme paralel olarak ortaya çıkan İslami mizah dergilerinin radikalliği AKP’nin iktidarından sonra törpülenmiş ve Cafcaf ile birlikte iktidarın korunmasına doğru evrilmiştir, fakat 17 Aralık ile yaşanan kırılma mizah dergiciliğinde de hegemonik bloğun kırılmasını sağlamıştır.
Keywords : görsel mizah, İslami mizah dergileri, karikatür, kültürel hegemony, Cafcaf