Bektâşîlikte Otorite

Authors : Ömer Faruk Teber

Pages : 78-95

Doi:10.17131/milel.324215

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2017-06-29

Article Type : Research

Abstract :Normal 0 21 false false false TR X-NONE AR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Normal Tablo"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin:0in; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman";} Bektâşî düşüncesinde otorite kavramı temsil kabiliyetine dayamaktadır. Gerek kamusal temsil gerek dinsel temsil temsilciye müntesipleri/bağlıları nezdinde tam bir meşrûiyet sağlar. Bektâşîlikte toplumun lideri Dede’dir. Dede, Bektâşî toplumunu eğiten ve yol gösteren bir liderdir. Alevî-Bektâşîlikte karizmatik otorite' düzeni, "Allah/Hak Muhammed, Ali" şeklinde bir hiyerarşik sıra izler. Hz. Ali'nin soyunun bir devamı olarak kabul edilen Bâbâlar ve Dedeler, karizmatik otoritenin yaşayan somut temsilcileridir. Bektaşî öğretisinin idealini sembolleştiren Ehl-i Beyt sevgisi de geleneğin takipçileri üzerinde Baba, Dedebaba ve Halifebaba gibi tecessüm etmemiş ancak en az onlar kadar kutsal bir otoritenin kurucu unsuru olmuştur. Bektâşîlikte On iki İmâm’a gösterilen ihtiram Şîa’daki gibi bir inanç esası olarak değerlendirilmemelidir. On iki İmâmın bu sûfî gelenekte çok önemli bir yeri ve anlamı vardır. Bektâşî dervişleri bütün ritüellerinde Oniki İmam’ın tarikattaki otoritesini sembolik değerlerle hissetmişlerdir.     
Keywords : Bektaşilik, otorite, kimlik, imamet, gizem