Akdeniz meyve sineği Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae)’nın Kırşehir’deki ilk kaydı ve barkodlaması

Authors : Kahraman Ipekdal, Tayfun Kaya

Pages : 101-105

Doi:10.29136/mediterranean.398935

View : 7 | Download : 4

Publication Date : 2018-08-01

Article Type : Research

Abstract :Akdeniz meyve sineği, Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae) kozmopolit bir meyve zararlısıdır. Türkiye’de Akdeniz, Ege ve Karadeniz Bölgesi’nde yayılış gösterdiği bilinmektedir. İç Anadolu’da büyük zararlara neden olmamakla birlikte, yaşamasına elverişli sınırlı habitatlardaki varlığı uzun zaman önce Ankara’da tespit edilmiştir. Bu çalışma kapsamında soğuk kış koşullarının yaşandığı Kırşehir’de gerçekleştirilen armut, şeftali ve erik örneklemelerinde de C. capitata tespit edilmiştir. Zararlının tespiti hem morfolojik, hem de mitokondriyel COI gen bölgesine ait primer ile moleküler barkodlama yapılarak gösterilmiştir. Bu çalışmada, Kırşehir’de bilinen biyolojisine uygun olmamasına karşın, C. capitata ’nın görülmesi ile ilgili olarak iki hipotez öne sürülmüştür. Birincisi C. capitata ’nın Kırşehir’e, şehir dışından satılmak üzere getirilen meyvelerle geldiği, Kırşehir’de geçici yaz populasyonları oluşturduğu ancak soğuk geçen kışlar nedeniyle burada kışlamadığıdır. İkincisi ise C. capitata ’nın Kırşehir kış şartlarında hayatta kalabilen yerleşik bir populasyonunun olduğudur. İkinci hipotezi sınamak için bu çalışma kapsamında, Kırşehir’de yapılan örneklemelerden elde edilen C. capitata larvası bulunan meyveler bir meyve bahçesinde toprak üzerine yerleştirilmiş ve üzeri, predasyondan korumak ve çıkan erginleri yakalamak amacıyla sinek teli ile kapatılmıştır. İzleyen ilkbahara kadar yapılan gözlemlerde burada herhangi bir ergine rastlanmamıştır. Bu sonuç ikinci hipoteze ilişkin olumsuz bir kanıttır. Ancak bunun sağlıklı bir şekilde ortaya konması için daha kapsamlı kış denemelerinin yapılması gerekmektedir. Bununla birlikte C. capitata ev ya da ahır gibi kapalı mekanlarda kışlayabileceğinden ikinci hipotezin hala geçerli olabileceği göz ardı edilmemelidir. Bu çalışma C. capitata ’nın Kırşehir’deki ilk kaydıdır. Ayrıca bu çalışma ile Türkiye’den ilk kez C. capitata mitokondriyel dizi verisi de bildirilmektedir.
Keywords : Ceratitis capitata, Kırşehir, İlk kayıt, Barkodlama