ORDU GÜRGENTEPE İLÇESİ MUTFAK KÜLTÜRÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Ibrahim Demirses, Gamze Köksal, Üzeyir Kement

Pages : 291-309

View : 70 | Download : 78

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research

Abstract :Bir yörenin mutfak kültürü o yörenin geçmiş ve geleceğine ışık tutarak bir hafıza oluşturmaktadır. Mutfak kültürü sadece yiyecek ve içecekle ilgili algıların değil, yaşamla ilgili birçok öğeyi barındırmaktadır. Araştırmanın amacı Gürgentepe ilçesinin mutfak kültürünü incelemek ve bu kültürü gastronomi bağlamında değerlendirmektir. Gürgentepe ilçesinin yemek kültürü ile ilgili literatürde kısıtlı sayıda çalışma olması nedeniyle bu çalışmanın alan yazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. İlçenin mutfak kültürünü inceleyebilmek amacıyla Gürgentepe ilçesinde yaşayan altı kişiyle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, Maxqda programıyla yapılan betimsel analizler sonucunda; altı ana tema oluşturulmuştur. Araştırma bulguları incelendiğinde, Gürgentepe ilçesinde Hıdırellez kutlamalarının devam ettiği sonucuna ulaşılmıştır. İlçede ayrıca Alevilik kültürünün bir yansıması olarak Pir Sultan’ı anma etkinliği düzenlenmektedir. Söz, düğün ve nişan etkinliklerinde keşkek, kavurma ve pirinç pilavının ikram edildiği görülmüştür. Doğum döneminde unla suyun kaynatılıp üzerine tereyağı dökülerek papa isminde yöresel bir yiyecek yapıldığı tespit edilmiştir. Sofra adabı ve kültürünün eskisi kadar olmasa da günümüzde yaşatılmaya çalışıldığı görülmüştür. Kurban Bayramı’nda kesimin ve bayramlaşmanın bazı köylerde cem evlerinde yapıldığı, kurbanın büyük çoğunluğunun dağıtıldığı, kalan çok az bir kısımla da kavurma yapıldığı tespit edilmiştir. Ramazan Bayramı’nda özel yiyecek olarak keşkek, su böreği ve ev baklavası yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Kandillerde kandil simidi ve helva yapıldığı, helva çeşitlerinin içinde ise kar helvası isminde özel bir helva türünün yapıldığı görülmüştür. Cenaze sonrası okutulan mevlitlerde ikram helva ile sınırlı iken sünnet ve düğün nedeniyle yapılan mevlitlerde ikram çeşidinin daha fazla olduğu görülmüştür. Hamur işi türlerinden Hacaburi, Cırtlama gibi iki farklı özel yöresel yemek türünün yapıldığı saptanmıştır. Çorbalar da en fazla tercih edilen çorba türü mısır ve pancar çorbasıdır. Pancarın yörede sarma, dolma, çorba ve yemeği olmak üzere birçok çeşidi yapılmaktadır.
Keywords : Yerel mutfak, Mutfak, Gastronomi, Ordu, Gürgentepe