TELEVİZYONDA YAYINLANAN GIDA REKLAMLARININ ÇOCUKLARA ETKİSİ: UZMAN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ

Authors : Buğra Özdemir

Pages : 17-40

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2020-12-25

Article Type : Research

Abstract :Reklamların asıl amacı pazarlama ve hedef kitlede beklediği etkiyi yaratmaktır. Bununla beraber reklam yazarları tarafından reklamlar yazılırken bazı ilkeleri de göz önünde tutmak gerekir. Özellikle de hedef kitlenin çocuklar olduğu reklamlarda çocuklar için olumsuz bir etki yaratması adına verilecek mesaj ve uygulanacak reklam tekniklerinin yerinde seçilmiş olması büyük önem arz etmektedir. Türkiye’de son yıllarda çocuklara yönelik reklamların sayısı giderek artmakta, hatta bazı reklam ajansları sadece çocukları hedef alarak çalışmalarını sürdürmekte ısrar etmektedir.. Söz konusu etkilerden yola çıkarak bu araştırma, televizyonlardaki gıda reklamlarının olumlu ya da olumsuz yönlerini uzman görüşleriyle harmanlayarak incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma bu konuda pek fazla çalışmanın bulunmaması sebebiyle önemlidir ve hem reklam yazarları hem de aileler için etkili olacağı düşünülmektedir. Tüm bunların yanında ülkemizde yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri ile diğer ülkelerdeki yasal düzenlemelere de yer vererek yasallık kapsamında da örneklere yer verilmiştir. Pedagog dediğimiz uzman kişiler çocuk ve ergen psikolojisi üzerine yüksek lisans eğitimi almış kişiler arasından seçilmiştir. Ve bu sayede uzmanların gözünde yasal düzenlemeler kapsamında gıda reklamlarının çocuklar üzerindeki etkileri saptanarak gıda reklamlarına getirilen düzenlemelerin yeterli olup olmadığı, çocukların bu reklamlardan ne derece ve nasıl etkilendikleri ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Yöntem olarak yarı yapılandırılmış görüşme tekniği uygulanmış ve gıda reklamlarının etkilerini sorulan sorulara alınan yanıtlara göre araştırmak amacıyla pedagoglarla elektronik ortam veya mail yoluyla görüşmeler yapılmıştır. Uzmanlara göre ise reklamların çocuklar üzerinde birçok olumlu, olumsuz, fizyolojik ve psikolojik etkiye yol açması kaçınılmaz bir sondur. Bunu en aza indirmek hatta önlemek de reklam ajanslarına ve ailelere kalmış bir sorumluluktur Görüşmeler sonucunda da elde edilen veriler analize tabi tutulmuş ve içerik analizi yapılarak yorumlanmıştır. Sonuç olarak uzmanlardan alınan yanıtlar neticesinde söz konusu reklamların çocuklara etkisinin başta sağlık olmak üzere psikolojik ve kişisel gelişim gibi birçok etkisinin olduğu ortaya çıkarılmıştır.
Keywords : Gıda reklamları, çocuk ve etik, reklam ve denetim, pedagog