Anemurium 2018-2021 Yılı Kazılarında Bulunan Bir Grup Pişmiş Toprak Kandil

Authors : Mehmet Tekocak, Ipek Sahar

Pages : 1-19

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2023-05-09

Article Type : Research Article

Abstract :İnsanoğlu aydınlatma gereksinimini, ilk olarak gün ışığından faydalanma ve ateş yakma ile daha sonra da meşale, kandil ve mum gibi araç-gereçlerle gidermiştir. Kandiller, hemen her dönemde çağın ihtiyaçları ve sanatına göre değişik biçimlerde karşımıza çıkmaktadır. Çalışmanın konusu, Dağlık Kilikya Bölgesi’nin en önemli merkezlerinden ve liman şehirlerinden birisi olan Anemurium’da 2018-2021 yılları arasında sürdürülen arkeolojik kazı çalışmalarında ele geçen pişmiş toprak kandillerdir. İncelenen kandillerin büyük çoğunluğu Merkez (III 5) Hamamı, geriye kalanlar ise Küçük (III 15) Hamam ve Nekropol Kilisesi kazılarından elde edilmiştir. Bu çalışmada 9 adet kandil incelenmiş olup bunlardan altısı kalıp, üçü de çark yapımıdır. Kalıp yapımı kandiller grubunda üç farklı tip tespit edilmiş olmasına karşın çark yapımı kandillere ait sadece tek bir tipe rastlanmıştır. Kalıp yapımı kandillerden; Tip I (Atlante Tip VIII B)’e ait tek örnek, Tip II (Vessberg Tip 19 (Oziol 4. Seri)’ye ait 3 örnek ve Tip III (Vessberg Tip 20)’e ait 2 örnek, çark yapımı kandiller grubunda ise Anemurium üretimi olduğu düşünülen Tip IV’e ait 3 örnek bulunmaktadır. Kalıp yapımı kandillerde figürlü, bitkisel ve geometrik bezemeler görülmesine karşın çark yapımı örneklerde herhangi bir süsleme unsuruna rastlanmaz. Değerlendirilen kandillerden en erken tarihli olanı MS 4. yüzyılın sonuna ait Tip I (Atlante Tip VIII B) olup diğerleri ise MS 5.-7. yüzyıl aralığına ait örneklerden oluşmaktadır. Bu veriler doğrultusunda Anemurium’da yaklaşık % 67’lik bir oranla kalıp yapımı kandil tercihinin ön planda olduğunu söyleyebiliriz.
Keywords : Anemurium, Kandil, Pişmiş Toprak, Aydınlatma Araçları, Kilikya