Rasyon çinko miktarının boğalarda sperma miktar ve kalitesine etkisi

Authors : Engin Ünay, Sema Yaman, Hüseyin Kinet, Pürhan Barbaros Tuncer, Serhat Büyükleblebici, Vedat Karakaş

Pages : 1-7

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2014-06-01

Article Type : Research

Abstract :Özet: Araştırmada, hayvan materyali olarak, Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitüsünde, dondurulmuş sperma üretimi yapılan 9 baş Siyah Alaca ırkı boğa kullanılmıştır. Araştırma, karma yemde 40 mg/kg çinko içeren kontrol grubu ve kontrol grubunda kullanan karma yeme ilave olarak 110mg/kg çinko (toplam 150 mg/kg Zn içeren 1. grup) ve 160 mg/kg (toplam 200 mg/kg Zn içeren 2. grup) çinko eklenen 3 farklı muamele grubundan oluşmuştur. Her gruba tesadüfi olarak 3er baş boğa dağıtılmıştır. Çinko preparatı olarak, kontrol grubu ve diğer iki muamele grubunda organik çinko bileşiği Bioplex Zinc (Aminoasit hidratin çinko şelat, Alltech) kullanılmıştır. Deneme başlangıcında, 60 gün ön yemleme yapılmıştır. Bu süre sonunda boğalardan suni vajen yöntemiyle 5 hafta boyunca, haftada 2 defa 2’şer ejakülat sperma alınmıştır. Sulandırılan spermalar, ekilibrasyondan sonra 0.25 ml’lik payetlere çekilerek, kontrollü dondurma cihazında dondurulup sıvı azot içinde saklanmıştır. Nativ spermatolojik değerlendirmeler aynı gün, çözüm sonu değerlendirmeleri ise 24 saatlik dondurma sürecinden sonra payetler 37°C’de 30 saniye süreyle çözdürülerek değerlendirilmiştir. Çalışmada sperma miktarı yönünden kontrol grubu ile 200 mg/kg çinko içeren 2. grup arasından fark önemsiz, kontrol grubu ile 150 mg/kg çinko içeren 1. grup arasındaki fark önemli (P<0.05) bulunmuştur. Motilite oranı, mass aktivite değeri ve yoğunluk yönünden kontrol grubu ile 1. ve 2. gruplar arasındaki fark önemli bulunmuştur (P<0.05). Sperma yoğunluğu bakımından en iyi sonuç 1. gruptan alınmıştır. Çözüm sonu en iyi motilite değeri ise 2. grupta elde edilmiştir. Damızlık boğaların beslenmesinde, karma yemde 40 mg/kg çinko (NRC 2001) kullanılması yerine, 150 veya 200 mg/ kg çinko kullanılmasının sperma miktarı ve kalitesi üzerine olumlu etki yaptığı kanaatine varılmıştır.
Keywords : Rasyon çinko seviyesi, boğa sperması, sperma kalitesi