FLİNGER AYGIRLARDA SPERMA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Alparslan Kani Bul, Çiğdem Çebi, Dilem Bul, Ongun Uysal, Ergun Akçay

Pages : 23-31

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2010-06-01

Article Type : Research

Abstract :Çalışmanın amacı, üç Haflinger ırkı aygırdan alınan ejakülatların muayenesiyle, başlıca spermatolojik parametreleri, anormal spermatozoa tipleri ve yüzdelerini ortaya koyarak sperma kalitesini değerlendirmek ve bireylerarası farklılıkları saptamaktı. Araştırma süresince aygırlardan sperma çiftleşme mevsiminde (Şubat-Mart) haftada iki kez sun’i vajenle alındı. Üç Haflinger aygırdan elde edilen toplam 30 ejakülatta genel ortalama jelli ejakülat miktarı 21.50±5.10 ml, spermatozoa motilitesi % 68.16±4.23, spermatozoa yoğunluğu 192.22±51.0 X106 /ml, anormal spermatozoa oranı % 46.43±10.11, ölü spermatozoa oranı % 28.30±7.30 ve spermanın pH değeri 7.50±0.38 olarak kaydedildi. Değerlendirilen spermatolojik parametrelerin tümü için aygırlar arasında gözlenen farklılıklar istatistik açıdan önemli (P<0.001) bulundu. Başa bağlı bozukluklardan akrozom ve diğer anomaliler ile orta kısım (protoplazmik damlacıklı) ve kuyruğu kapsayan anormal spermatozoa tiplerinin genel ortalama değerleri sırasıyla % 13.03±3.34, % 3.23±2.00, % 46.43±10.11 ve % 3.50±0.74 olarak kaydedildi. Anormal spermatozoa tiplerinden tamamı protoplazmik damlacıklı orta kısım bozuklukları yönüyle bireyler arasında gözlenen farklılıklar önemli saptandı (P<0.001). Sonuç olarak, bu çalışmadan elde edilen bulgulara göre, Haflinger aygırlarda anormal spermatozoa oranları dışında spermatolojik parametrelerin normal sınırlar içinde olduğu ve yaşın sperma kalitesini etkilediği görülmüştür.
Keywords : Aygır, Haflinger, sperma, spermatolojik parametreler