REPEAT BREEDER İNEKLERDE SUBKLİNİK ENDOMETRİTİS RASTLANTILARININ BELİRLENMESİ VE İNTRAUTERİN SAĞALTIM GİRİŞİMİ

Authors : Yaşar Ergün, Erol Alaçam, Yılmaz Aydin, Adnan Seyrek

Pages : 77-89

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2009-12-01

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada, tekrarlayan tohumlamalarda gebe kalmayan sütçü ineklerde subklinik endometritislerin tanısında kullanılan uterus biyopsisi ve mikrobiyolojik testlerin etkinliğinin saptanması ve üçüncü veya dördüncü kez tohumlanan ineklere, tohumlamayı izleyen 24. saatte intrauterin antibiyotik uygulamalarının gebe kalma oranına etkisini belirlemek amaçlandı. Çalışmada 3-9 yaşlı, Holstein-Friesian ırkından 48 baş inek kullanıldı. Bunlardan 24 başı postpartum iki tohumlamadan (Grup 1), 24 başı ise üç tohumlamadan sonra gebe kalmayan (Grup 2) hayvanlar arasından seçildi. Her iki gruptaki inekler de çevirdikleri son östrüslerinde tohumlanmayarak, izleyen 121. günde uteruslarından histopatolojik ve mikrobiyolojik incelemeler için iki adet biyopsi örneği alındı. İnekler izleyen östrüslerinde tohumlandı ve gruplar rasgele 12`şer başlık iki alt gruba ayrıldı, birer alt gruba tohumlamayı izleyen 24. saatte intrauterin 500 mg Oksitetrasiklin + 500 mg Furazolidon + 500 mg Clioquinol + 500 g Etinilöstradiol kombinasyonu verildi. Diğer alt gruplar ise kontrol grupları olarak bırakıldı. Gebelik tanısı tohumlamayı izleyen 45. günde rektal palpasyonla yapıldı. Grup 1’de gebe kalma oranı tedavi uygulanan ve uygulanmayanlarda sırasıyla, %75.00 ve %58.30, Grup 2’de ise %75.00 ve %41.70 olarak belirlendi. Histopatolojik değerlendirmelerde birtakım dejeneratif, hiperplastik, regresif değişimlerin eşlik ettiği endometrial asinkroni`yi anlatan 12 bulgu, rastlantı sıklığına göre (-) ile (+++) arasında dört grupta değerlendirildi. Histopatolojik incelemeler sonucunda 1. gruptaki ineklerin %100`ünde, 2. gruptaki ineklerin ise %87.50`sinde, bir takım dejeneratif, hiperplastik regresif değişimlerin eşliğinde, endometrial asinkroni belirlendi. Tüm ineklerde endometriumlarında değişim belirlenenler hafif %31.25, orta %58.33 ve şiddetli %4.17 şeklinde dağılım gösterirken, endometriumlarında değişiklik belirlenmeyenlerin oranı ise %6.25 şeklinde bir dağılım gösterdiği belirlendi. Mikrobiyolojik yoklama sonuçlarının tek başına subklinik endometritis`i değerlendirebilecek yeterlilikte olmadığı anlaşıldı. Sonuç olarak, iki ve üç kez çeviren ineklerde bir takım dejeneratif, hiperplastik regresif değişimlerin eşliğinde, endometrial asinkroni belirlendi. Bu tip sorunlu hayvanlarda tohumlamayı izleyen 24. saatte uygulanan intrauterin antibiyotik sağaltımının gebelik oranlarının yükseltilmesinde faydalı olabileceği kanısına varıldı.
Keywords : Repeat breeder, subklinik endometritis, intrauterin sağaltım, endometrial asinkroni