Muammer Sun’un Özgün Şarkılarının Prozodik ve Müziksel Yapılarının İncelenmesi

Authors : Ivan Celac

Pages : 94-102

Doi:10.26650/CONS2023-1363061

View : 25 | Download : 31

Publication Date : 2023-12-11

Article Type : Research

Abstract :Muammer Sun’un (1932-2021) söz ve ezgi uyumu olarak bilinen prozodiye önem verdiği varsayılmaktadır. Prozodi, Yunanca ("Prosodia”) vurgu anlamındadır.Prozodi, şiirdeki sözcüklerin vurgulu/vurgusuz hecelerin, ezgide incelik/kalınlık olarak karşılık bulması demektir. Ayrıca, cümlede vurgulanmak istenen sözcüğe, ezgide en tiz sesin verilmesi gerekmektedir. Tartım uyumunda, sözcükteki heceler uzunluk ve kısalıkları ile ayrılırlar ve buna göre de ezgide kısa veya uzun nota değerleri verilmektedir. Bu açıdan, araştırmanın temel sorusu, Sun’un şarkılarında söz ve müzik özelliklerini nasıl bir arada kullandığıdır. Sun’un, sözlü müzik dağarcığı çok geniş bir çeşitliliğe sahiptir. Dolayısıyla bu çalışmanın sınırlılığı çerçevesinde Sun’un tüm sözlü eserlerini incelemek mümkün olmadığından, sadece tek yetişkin solist için bestelenen özgün şarkıları değerlendirilmiştir. Bu çalışmaya özgü tespit edilip notasyonlarına ulaşılan dört tane özgün şarkı prozodik ve müziksel özellikler açısından incelenmiştir. Sun’un belirlediği bir kuramsal çerçeveye dayalı olarak ilgili şarkılara uygulanan analiz (tartım uyumu, tizlik uyumu, anlam uyumu/cümle vurgusu ve diğer müziksel unsurlar), araştırmanın yöntemini oluşturmuştur. Bu çalışmada, üçüncü kuşak Türk bestecilerinden Muammer Sun’un belirlenen dört özgün şarkısındaki prozodinin yanı sıra, tonal/modal anlayış, ölçü ve tartımlar (ritim), ezgi yapısı/ses aralıkları, tiz seslerle hecelerin/harflerin ilişkisi ve ses genişliği gibi yapılar analiz edilip bulgulara ulaşılmıştır. Belirlenen bulgulardan da Sun’un dört şarkısının ilgili kuramla ilişkisi sonuç olarak sunulmuştur.
Keywords : Muammer Sun, prozodi, şarkılar