Osmanlı İmparatorluğu Müzik Kurumlarında Kontrbas Çalgısı

Authors : Ulaş Rıfat Akyel

Pages : 287-305

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2018-12-27

Article Type : Research

Abstract :Bu makalenin temeli İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeler Birimi ve TBMM Milli Saraylar Müdürlüğü desteğiyle gerçekleştirilen 52003 proje kodlu 2015 BAP alan çalışması verilerine dayanmaktadır. Elde edilen veriler ışığında, ‘Osmanlı İmparatorluğu Müzik Kurumlarında Kontrbas Çalgısı’ ile ilgili odak alan envanteri toplanmıştır. Projenin kapsamı, ilk aşamada Dolmabahçe Sarayı’ndaki çalgıların katalog çalışması, TBMM Milli Saraylar bünyesindeki çalgıların tespiti üzerine şekillenmektedir. Bu envanter çalışması sürecinde kontrbas çalgısı eksenindeki veriler bu makalenin içeriğini oluşturmaktadır. Makalenin üç seviye çıkarımı vardır. İlk olarak Osmanlı İmparatorluğu müzik yaşamında kontrbas çalgısının konumu ve varlığı üzerine bir değerlendirme yapılmaktadır. İkinci seviyede Osmanlı İmparatorluğu’nda kontrbas icracıları ve müzikçilerin çalgıyla tanışıklığı araştırılmıştır. Son aşamada  Osmanlı İmparatorluğu’nda ‘Klasik Batı Müziği’ türünde kontrbas icra tekniklerinin nasıl geliştiği üzerine odaklanılmıştır. Makale, araştırma yöntem ve teknikleri açısından arşiv taraması, ilgili literatüre ait çalışmaların değerlendirilmesi ve  var olan envanteri tespit açısından alan çalışmasını öncelemektedir. Kontrbasın Muzıka-i Hümayun, Makam-ı Hilafet Filarmoni Mızıkası ve Mabeyn-i Hümayun gibi Osmanlı kurumlarında, gayrimüslim ve levanten müzikçiler tarafından ‘İtalyan çalma stili’ ile icra edildiği ve öğretildiği anlaşılmaktadır. Döneme ait kurumlarda kullanılan iki adedinin halihazırda Dolmabahçe Sarayı’nda muhafaza edildiği sonucuna varılmıştır.
Keywords : Kontrbas, Osmanlı İmparatorluğu, Klasik Batı Müziği