Sürdürülebilir İnsani Kalkınma ve Kent Bağlamında Çevresel Sürdürülebilirliğin Dinamikleri: Semiparametrik Panel İkili Nitel Tercih Modelinden Kanıtlar

Authors : Tuğçe Acar Kara

Pages : 195-219

Doi:10.35674/kent.1503492

View : 59 | Download : 42

Publication Date : 2024-10-27

Article Type : Research

Abstract :Son yıllarda kentleşme, altyapı gelişimi, endüstriyel süreçler ve iklim değişikliğinin çevresel bozulmaya önemli boyutta yansımaları bulunmaktadır. Bu yansımaların olası olumsuz etkileri doğrultusunda uygulanacak politikaları ve genel eğilimleri belirlemek oldukça önemlidir. Belirlenen uygun politika ve eğilimler kentsel planlamaya ve insani kalkınmaya yönelik de önemli bilgiler sağlamaktadır. Öte yandan alandaki çalışmalar sağlık ve refahı desteklemek adına gerek doğal kaynakları gerekse küresel ekosistemi korumak için yüksek düzeyde çevresel farkındalık yaratmak ve kentsel sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir insani kalkınma hakkında bilgiye erişimi sağlamak konusunda öncü niteliğe sahiptir. Bu doğrultuda çalışmada çevresel sürdürülebilirlik üzerinde çeşitli faktörlerin etkisini anlamak için uygun bir ekonometrik model olan STIRPAT (The Stochastic Impacts by Regression on Population, Affluence and Technology) yaklaşımında değişkenler belirlenmiştir. Sürekli değişken olarak nüfus, teknoloji ve refah temsili değişkenlerin yanında Kyoto değişkeni, bölgesel ve gelir düzeyinde inceleme için eklenen kukla değişkenler ile ekolojik ayak izi ilişkisini keşfetmek amaçlanmıştır. Bu amaçla analizde parametrik yaklaşımın varsayımsal sınırlamalardan kaçınılarak, olasılık yoğunluk fonksiyonu vasıtası ile veri setinin gerçekte sahip olduğu fonksiyonel formun belirlenmesine imkan tanıyan semiparametrik panel ikili nitel tercih modeli tahmininin gerçekleştirilmesine odaklanılmıştır. 2000-2018 yıllarını kapsayan 2565 gözlemlik veri seti ile küresel ölçekte 135 ülke için inceleme gerçekleştirilmiştir. Tahmin sonuçları doğrultusunda, atık yönetim stratejilerinin ve geri dönüşüm gibi iklim dostu faaliyetlerin geliştirilmesi gerekliliğine, verimli teknoloji ve kaynak tahsisi içeren ekonominin üretken yapısına vurgu yapılmış, bulguların sürdürülebilir kentsel yeniden gelişim konusunda mevcut karar verme sürecini çevreleyen belirsizliği azaltmak için yol gösterici olduğu belirtilmiştir.
Keywords : Çevresel Sürdürülebilirlik, Ekolojik Ayak İzi, Sürdürülebilir İnsani Kalkınma, Panel İkili Nitel Tercih Modeli, Semiparametrik Yaklaşım