Türkiye’de Kentsel Gelişim Sürecinde Kentsel Rant Olgusu ve Devletin Rolü

Authors : Nihat Kurt

Pages : 785-807

Doi:10.35674/kent.797866

View : 10 | Download : 6

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Other

Abstract :Kentleşme süreci boyunca, fiziksel çevrenin yeniden üretimi ile kentlerin mekânsal dönüşümü kentsel gelişmenin önemli bir parçası olagelmiştir. Kentsel gelişme, sosyal ve ekonomik ilişkileri de içeren birçok unsurun yer aldığı mekân üretimi ve organizasyonudur. Kent, bir sistem olarak kendisini oluşturan, mekânsal bileşenler ile fiziksel ve sosyal çevre unsurlarının karşılıklı etkileşimiyle gelişimini sürdürür. Bu açıdan kentler aynı zamanda, toplumsal ilişkilerin bir ürünü ve teknik, ekonomik, kültürel, eylemlerin bir odağıdırlar. Kentlerin zamanla yeniden üretilerek, birbirinden ayrışan mekânsal biçimlenmelerinde göz ardı edilemeyecek önemli bileşenlerden birisi de rant olgusudur. Söz konusu süreçte, kentsel mekânların ranta yol açacak biçimde yeniden örgütlenmesinde, piyasa talepleri ve finansal kaynak aracı olma vasfı temelinde devlet müdahalelerinin belirleyici rol oynadığı kabul edilmektedir. Bu varsayımdan hareketle, Türkiye’deki kentsel gelişme sürecinde kentsel rantların oluşumu ve paylaşımına yönelik devlet müdahalesiyle gerçekleştirilen uygulamalar ve yöntemler, çalışmamızın çerçevesini oluşturmaktadır. Bu kapsamda ilgili literatürden yararlanılarak; kentlerimizde rant oluşturan temel etkenler olan kamu mülklerinin, özelleştirilmesi, planlanması, kentsel alanların dönüştürülmesi süreçleri açıklanmak suretiyle, bunlar üzerinden devletin kentsel rantların oluşum ve paylaşımı üzerindeki rollerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.
Keywords : Rant, Kentsel Rant, Kentsel Dönüşüm, Kentsel Planlama, Kentsel Finansman