Ömer Seyfettin’de Çağdaş Düşüncenin Kaynakları

Authors : Abdullah Şengül

Pages : 15-24

Doi:10.38060/kare.908386

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2021-07-20

Article Type : Research

Abstract :Sanat ve edebiyatın gelenek boyutu kadar çağdaş yüzü de önemlidir. Matbaanın yaygınlaşmasıyla birlikte kültürlerarası etkileşim hız kazanır. Buna bağlı olarak sanat ve edebiyatta yeni ve etkili anlatım şekilleri gelişir. Kültürlerarası iş birliğinin güçlenmesi sanatçıların kültürel çevrelerini iyice genişletir. Türk edebiyatında bu süreç Tanzimat Fermanı’yla birlikte yeni bir boyut kazanır. Eğitim için Avrupa’ya gidişler başlar. Yabancılara ait okullarda okuyan Türk çocukları Batı dillerini öğrenir. Siyasi ve ekonomik gelişmelerle birlikte Batı dillerini öğrenmenin avantajları fark edilir. Bu süreç kısa sürede siyasi, askeri ve kültürel alanlarda kendini gösterir. Bu çalışmayla yukarıda kısaca bahsettiğimiz sürecin izini Ömer Seyfettin’in kurmaca eserlerinden hareketle sürmeyi amaçlıyoruz. Çok genç yaşta ölmesine rağmen eserlerinde önemli bir entelektüel birikim olduğunu gördüğümüz Ömer Seyfettin’in bu birikimi aldığı eğitimin yanında sosyal ve kültürel çevresiyle de ilgilidir. Türk tarih ve edebiyatına olan merakı özellikle yabancı dil öğrenmeye başlamasıyla birlikte çağdaş toplumların tarih ve edebiyatlarına kayar. Kısa sürede önemli bir entelektüel birikime ulaşır. Bunun izlerini başta kurmaca eserleri olmak üzere bütün yazılarında görmek mümkündür. Doğu’nun ve Batı’nın sanat ve bilim insanlarını, onların düşüncelerini, ortaya koyduğu eserleri sık sık anması, onlara atıflarda bulunması şüphesiz bu birikiminin bir neticesidir. Dolayısıyla Ömer Seyfettin’in birikiminin arka planında çağdaşı sanatçılar kadar Doğu ve Batı’dan okuduğu metinler ve her iki coğrafyanın kültürü de etkili olur. Ömer Seyfettin’e göre edebî yenilikte Batı’yı örnek almanın o gün için kaçınılmaz olduğunu belirterek bu durumun kendisi için de şahsi bir tercihten ziyade çağdaş bir mecburiyet olduğuna dikkat çeker.
Keywords : Ömer Seyfettin, Türk Edebiyatı, Batı Edebiyatı, Çağdaş kültür