III. Murat Döneminde Mali Buhranların Toplumsal Suçlar Üzerindeki Etkileri

Authors : Savaş Yilmaz

Pages : 53-87

View : 24 | Download : 13

Publication Date : 2019-11-25

Article Type : Research

Abstract :III. MURAT DÖNEMİNDE YAŞANAN MALÎ BUHRANLARIN TOPLUMSAL SUÇLAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Savaş Yılmaz *                                               ORCID: 0000-0002-6979-6495   Öz             III. Murat döneminde Osmanlı Devleti’nin hem uluslararası gelişmelerden hem de iç piyasalardan kaynaklanan sebeplerden malî yapısı menfî yönden etkilenmişti. Coğrafî keşiflerin sonunda yeni kıtaların bulunması, yeni kıtalarda bulunan değerli madenlerin (altın, gümüş gibi) Avrupa’ya götürülmesi, Avrupa’dan Osmanlı Devleti’ne ucuz ve bol miktarda bu madenlerin getirilmesi, Akdeniz limanlarının önemini kaybetmesi, Asya ülkelerine Osmanlı Devletin’den çok miktarda değerli madenlerin çıkarılması, Osmanlı–İran ve Osmanlı–Avusturya savaşlarının uzun sürmesi, Kuzey Afrika’da Portekiz ve İspanyollarla denizlerde girişilen savaşlarda başarılı olunamaması gibi gelişmelerin, Osmanlı malî yapısı üzerinde ki baskıları toplumsal olaylara yol açmıştı. Uluslararasındaki bu gelişmelerin yanı sıra Osmanlı Devletin’de XVI. yüzyılın ikinci yarısında nüfusun artması, kırsaldan şehirlere nüfus muhaceratının artarak devam etmesi, tarım arazilerinin boz kalması, tebaadan ağır vergilerin toplanması, asker sayısının artması ve buna bağlı olarak askerî harcamaların artması, timar sisteminin bozulması gibi sebepler Osmanlı Devletin’de ilk defa büyük çapta tağşişin yapılmasına sebep olmuştu. Osmanlı Devletin’de akçenin değer kaybetmesi ile ilk defa büyük çapta devalüasyonun 1586 yılında yaşanması, toplumun huzuru ve refahı üzerinde menfî tesirler meydana getirmişti. XVI. yüzyılın ikinci yarısında malî yapının bozulmasıyla beraber toplumsal suçlarda da artışlar yaşanmıştı. Toplumsal huzurun sağlanmasına yönelik her ne kadar merkezî yönetim bazı tedbirler almış olsa da tebaanın ekonomik durumu zayıflamıştı. Bu bağlamda Divân-ı Hümâyûna, tebaanın en çok hangi suçlardan dolayı arz-i haller sunduğu ile malî yapının toplumsal suçlar üzerindeki etkilerinin mühimme defterlerine göre araştırılması gerekmişti. Anahtar Kelimeler : Osmanlı Devleti, III. Murat, Tebaa, Malî Yapı, Vergiler, Tağşiş, Suçlar Abstract *        Dr, E-Posta: syilmaz3840@hotmail.com
Keywords : Osmanlı Devleti, III. Murat