Başlangıçtan Günümüze Kaşgay Dili ve Edebiyatı Üzerine Değerlendirmeler

Authors : Mehmet Karaaslan

Pages : 135-150

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2011-01-01

Article Type : Research

Abstract :Kaşkay Türkleri, İran’ın güneyinde yaşayan konargöçer bir Türk topluluğudur. İran’da yaşayan Türk toplulukları arasında; Azerbaycan Türkleri ve Türkmenlerden sonra nüfus bakımından en kalabalık üçüncü topluluk olduğu bilinen Kaşkaylar son otuz yılda hızla göçebe hayatı terk etmektedirler. Makale konusuna bağlı olarak, Kaşkay sahasında yaklaşık iki ay süresince derleme yapılmış, Kaşkay kültürü ve günümüz Kaşkay edebiyatı hakkında bilgiler edinilmiştir. Başlangıcından günümüze gelene kadar Kaşkay edebiyatının geçirdiği dönemler ve önemli Kaşkay şairleri hakkında fikir vermeyi amaçlayan bu çalışmada 1800’lü yılların başından itibaren bilinen ve yazıya geçirilen Kaşkay şairleri hakkında bilgi verilmiştir. Özellikle Ma’zun mahlaslı büyük Kaşkay şairinin bu toplum için önemi irdelenmiş; Ma’zun sonrası dönemde ise Şehriyar’ın Kaşkay şiirine etkisi, günümüz Kaşkay şairlerinin şiirlerinden örneklerle ele alınmıştır. Günümüz Kaşkay şiirinin tematik çerçevesini bir ölçüde belirlemeyi de amaçlayan bu çalışmada Kaşkay toplumu tarafından günümüzde en fazla tanınan Hüseyin Ali Kaimi, Mensur Şah Muhammedi ve Mahmud Kaviyani adlı şairlerin şiirleri hakkında bilgi verilmiş ve derlenen örnek metinler okuyucunun bilgisine sunulmuştur. Ayrıca bu çalışmada Kaşkay sahasından derleme yapılırken karşılaşılabilecek zorluklar, yaşayan Kaşkay şairleri, yeni kuşakların şehirleşmeyle birlikte Kaşkay dili ile ilişkileri; saha çalışması sırasında derlenen malzemeler ve gözlemler çerçevesinde ele alınmaya çalışılmıştır.
Keywords : Kaşkay, Ma’zun, Kaşkay Şairleri